Bijgewerkt op 7 februari 2023
Wat is een middenrifbreuk?
Een middenrifbreuk is een vergroting van een natuurlijke opening in het middenrif, waardoor een één of meer buikorganen kunnen uitstulpen in de borstholte. De meest voorkomende vorm van middenrifbreuk is de maagbreuk. Hier stulpt het bovenste deel van de maag uit in de borstholte. De medische naam voor een middenrifbreuk is hernia diafragmatica.
Wat is de oorzaak?
De oorzaak van het ontstaan van een middenrifbreuk is niet altijd duidelijk. Wel is bekend dat overgewicht en roken de kans op het ontstaan van een middenrifbreuk vergroten. Soms is de middenrifbreuk aangeboren. In dat geval wordt gesproken van een aangeboren middenrifbreuk of congenitale hernia diafragmatica.
Welke symptomen geeft ’t?
Een middenrifbreuk geeft vaak geen symptomen. De symptomen ontstaan vaak pas als een orgaan, meestal de maag, via de opening gedeeltelijk in de borstholte uitstulpt. Als dat het geval is kunnen de volgende klachten optreden:
- overgeven, soms ook ’s nachts
- pijn op de borst
- verminderde eetlust
- zuurbranden
- moeite met slikken
- vaak boeren laten
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt meestal gesteld met behulp van beeldvormend onderzoek, zoals een slikfoto (röntgenfoto van buik en borstkas na doorslikken van contrastmiddel). Ook kan de aandoening met kijkonderzoek van de slokdarm en maag (oesofagogastroscopie) worden vastgesteld.
Wat is de behandeling?
Bij mensen die geen klachten hebben van de middenrifbreuk is behandeling meestal niet nodig. Bij mensen die wel klachten hebben is het doel van de behandeling klachten te verminderen en complicaties te voorkomen. In eerste instantie zal de behandeling vaak bestaan uit het tegengaan van de terugloop van maagzuur in de slokdarm (gastro-oesofageale reflux). Dit kan door het nemen van maatregelen, zoals afvallen, het vermijden van zware maaltijden, en het hoofdeinde van het bed ophogen (om terugvloed van maagzuur bij platliggen tegen te gaan). De behandelend arts kan maagzuurremmende middelen voorschrijven.
Tegenwoordig kan ook een kijkoperatie met behulp van een robot worden uitgevoerd.
Hoe gaat de kijkoperatie met robot?
Een voor de camera, twee voor de werkarmen van de robot, en twee voor de assistant-chirurgen die bij de operatie helpen. Om meer ruimte te krijgen in de buikholte wordt deze met koolzuurgas opgeblazen. Op een monitor in de operatiekamer kan de buikholte van binnen worden bekeken.
Wat is het beloop?
Een middenrifbreuk is meestal goed te behandelen. Soms kunnen echter complicaties optreden, zoals inklemming. In dat geval wordt gesproken van een beklemde middenrifbreuk (beklemde hernia diafragmatica). Ook kan terugloop van het maagzuur in de slokdarm op den duur leiden tot beschadiging van het slokdarmslijmvlies. Deze beschadiging kan leiden tot bloeden van het slijmvlies. Dat kan op den duur leiden tot bloedarmoede. Het gaat dan om bloedarmoede door een tekort aan ijzer (ijzergebreksanemie). Ten slotte kan het terugvloeien van maagzuur leiden tot het zich verslikken in maagzuur. Hierdoor kan een verslikpneumonie (aspiratiepneumonie) ontstaan.
Synoniemen
Andere namen voor een middenrifbreuk zijn hernia diafragmatica, hernia diaphragmatica, hiatus herniae, breuk in middenrif, scheurtje in het middenrif, scheur in het middenrif, en breukje in het middenrif.
Engelse vertaling
hiatal hernia