Bijgewerkt op 21 december 2018 door Simpto.nl
Wat is meralgia paresthetica?
Meralgia paresthetica is een aandoening waarbij een zenuw die via de lies naar het been loopt in de knel komt te zitten. Dit leidt tot pijn en/of een tintelend of prikkelend gevoel aan de zijkant van het bovenbeen.
Wat is de oorzaak?
De aandoening wordt veroorzaakt doordat een bepaalde zenuw in het bovenbeen in de knel raakt. Het gaat om de huidzenuw die aan de zijkant van het bovenbeen loopt, de nervus cutaneus femoris lateralis (groen op de afbeelding hieronder).
De beknelling ontstaat meestal doordat door druk van buitenaf de zenuw tegen de liesband (‘inguinal ligament’ op de afbeelding) wordt gedrukt.
Risicofactoren
De druk van buitenaf kan allerlei verschillende oorzaken hebben, bijvoorbeeld het dragen van te strakke kleding – bijvoorbeeld strakke spijkerbroeken – of een strakke riem om het middel, zwangerschap, langdurig met de benen over elkaar zitten etc..
Meralgia paresthetica komt soms voor bij mensen die sporten beoefenen waarbij de de heup vaak en langdurig gestrekt en gebogen wordt, zoals bijvoorbeeld bij schaatsen en wielrennen.
Overgewicht is ook een risicofactor voor het krijgen van meralgia paresthetica.
Mensen die meralgia paresthetica krijgen hebben opvallend vaak last van het carpale tunnelsyndroom. Kennelijk is er bij hen een soort gevoeligheid voor zenuwbeknellingen.
Ten slotte kan de aandoening ontstaan door druk van een gezwel in het bekken.
Hoe vaak komt het voor?
Meralgia paresthetica komt redelijk vaak voor. Jaarlijks krijgen naar schatting 6.000-7.000 mensen in Nederland ermee te maken.
Welke symptomen geeft het?
De volgende klachten kunnen voorkomen:
- pijn aan de zijkant van het bovenbeen; de pijn is vaak brandend van karakter
- tintelend of prikkelend gevoel aan de zijkant van het bovenbeen
- doof of verminderd gevoel aan de zijkant van het bovenbeen
- soms is er sprake van pijn in de lies, die soms uitstraalt naar de bil
De klachten nemen vaak toe bij langdurig staan of languit liggen met de heup gestrekt. De klachten nemen vaak af bij buigen van het been in de heup en de knie.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Vaak weet de arts op grond van de klachten wat de diagnose is. Als dat niet direct duidelijk is kan nader onderzoek worden gedaan.
Lichamelijk onderzoek
Bij lichamelijk onderzoek kan de arts de gevoeligheid van de huid testen. Deze is vaak verminderd aan de zijkant van het bovenbeen.
Bij pijnklachten kan de arts een test doen waarbij het heupgewricht overstrekt wordt. Als de pijn dan toeneemt is dat een aanwijzing voor beknelling van de betreffende zenuw die door het lieskanaal loopt.
Proefinjectie
De arts kan ook een injectie met de pijnstiller lidocaïne toedienen op de plaats waar de zenuw in de knel zit. Als de klachten daarmee verdwijnen is dat ook een sterke aanwijzing voor het bestaan van meralgia paresthetica.
Overige onderzoeken
Als de huisarts er niet uitkomt kan verwezen worden naar een neuroloog voor nader onderzoek. Ook zal in sommige gevallen een CT-scan of MRI-scan worden aangevraagd om uit te sluiten dat een gezwel de oorzaak van de klachten is.
Wat is de behandeling?
Adviezen
Behandeling bestaat in eerste instantie uit het wegnemen van de druk op de zenuw. Als overgewicht bijdraagt aan de druk op de zenuw is afvallen een belangrijk onderdeel van de behandeling. Als het dragen van te strakke kleding een oorzaak is moet dit worden aangepast. Een eventueel te strakke riem kan worden vervangen door bretels.
Daarnaast is het van belang om te voorkomen dat het heupgewricht langdurig gestrekt is. Dat betekent niet gedurende langere tijd rechtop staan, en tijdens de slaap proberen te voorkomen dat het been gestrekt is in de heup.
Geneesmiddelen
Als deze maatregelen de pijn onvoldoende verlichten kunnen geneesmiddelen worden voorgeschreven. In eerste instantie kunnen pijnstillers verlichting geven. Deze nemen echter de oorzaak van de klachten niet weg. Bij sommige mensen helpen geneesmiddelen als carbamazepine, pregabaline of gabapentine.
Als ook geneesmiddelen niet of onvoldoende helpen kan eventueel een zenuwblokkade worden gedaan. Hierbij wordt een injectie in de zenuw zelf gegeven, waardoor de zenuw verdoofd wordt. Een dergelijke injectie bevat meestal een combinatie van lidocaïne en corticosteroïden. Dit geeft enkele dagen tot weken verlichting van de pijn.
Operatie
Als alle bovengenoemde behandelingen niet helpen is het mogelijk om een zogenaamde ‘chirurgische decompressie’ uit te voeren. Dit is een operatie waarbij de beknelde zenuw zodanig wordt vrijgelegd dat deze niet meer in de knel komt te zitten. Een andere operatie die wordt gedaan is doorsnijding van de betreffende zenuw. Dit wordt ‘neurectomie’ genoemd.
Engelse term
ICD10-code
G57.1
Verder lezen / referenties
- ‘Meralgia paraesthetica’, Huisarts en Wetenschap, jaargang 2009, nummer 4: pagina’s 200-202.
Synoniemen zijn meralgia paraesthetica, meralgia parestetica, syndroom van Bernhardt-Roth, Bernhardt-Roth syndroom en skinny-jeanssyndroom.
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 16 februari 2016
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 21 december 2018