Bijgewerkt op 13 december 2021
Wat is mastitis?
Mastitis is een ontsteking van de borst. Meestal gaat het om een ontsteking van de borstklier. In dat geval wordt ook gesproken van mastitis puerperalis of borstklierontsteking. Dit komt meestal voor bij zogende vrouwen.
Welke symptomen geeft het?
Mastitis geeft plaatselijke ontsteking van de borst. Hierbij kunnen de volgende klachten voorkomen:
- pijn aan de borst
- lokale roodheid van de borst
- borst voelt vast aan
- zwelling van de borst
- borst voelt warm aan
- koorts, soms met koude rillingen
- vaste pijnlijke plek in de borst
- soms pus uit de tepel
- veranderd gevoel in de tepel
- jeuk aan de tepel
- bultje voelbaar in de oksel (vergrote lymfeklier)
Wat is de oorzaak?
Mastitis wordt meestal veroorzaakt door een infectie met een bacterie. De bacteriën zijn afkomstig van de huid en kunnen bijvoorbeeld via kloofjes in de tepels de borst binnendringen. Daar gaan ze zich vermenigvuldigen. Het afweersysteem reageert daarop waardoor een ontstekingsreactie ontstaat.
Mastitis puerperalis
Mastitis puerperalis is borstklierontsteking bij een zogende vrouw. Het is de meest voorkomende vorm van borstontsteking. Mastitis puerperalis treedt op bij ongeveer een half procent van de kraamvrouwen. Het wordt veroorzaakt door bacteriën die tijdens het zogen door de baby op de tepel worden aangebracht. De bacteriën veroorzaken vervolgens ter plekke een infectie. De aandoening begint meestal twee tot zes weken na de bevalling.
Wat is de behandeling?
Bij mastitis is ledigen van de ontstoken borst van belang. Stuwing van de borsten kan namelijk de klachten verergeren. Hiertoe kunnen warme compressen worden gebruikt (‘opbroeien’). Warmte leidt tot verwijding van de bloedvaten in de borst waardoor de afvloed van melk bevorderd wordt. Eventueel kan kolven worden overwogen.
Een andere mogelijkheid is de borstvoeding te stoppen. Stuwing kan dan worden voorkomen door de melkproduktie te remmen met bromocriptine. Eventueel kunnen pijnstillers of koeling van de borst worden gebruikt om de pijn tegen te gaan. Voor het koelen kunnen koude compressen worden gebruikt. De klachten zijn over het algemeen na enkele dagen verdwenen.
Wat is het beloop?
Mastitis puerperalis gaat meestal na een aantal dagen over. In sommige gevallen kan de ontsteking uitbreiden tot een abces van de borst. In dat geval mag de baby geen melk meer drinken omdat zich teveel bacteriën in de borst bevinden. Een abces in de borst is een zeer pijnlijke aandoening. Behandeling bestaat uit drainage van het abces onder narcose.
Preventie
Mastitis puerperalis is veelal te voorkomen door stuwing en tepelkloven goed te behandelen.
Engelse vertaling
mastitis, breast infection, infection of breast tissue; breast abscess
Synoniemen
Andere namen voor mastitis zijn borstontsteking, ontsteking van de borst, borstklierontsteking, en ontsteking van de borstklier.