Bijgewerkt op 18 december 2021
Wat is maligne otitis externa?
Maligne otitis externa is een ernstige vorm van gehoorgangontsteking (otitis externa). De aandoening wordt veroorzaakt door een bacterie en leidt tot heftige oorpijn. De aandoening wordt ‘maligne’ (kwaadaardig) genoemd omdat de ontsteking zich – net als kanker – kan uitbreiden in omliggende weefsels. Zo kan het tot allerlei ernstige complicaties leiden. Artsen noemen deze aandoening ook wel otitis externa maligna. Dit artikel gaat over oorzaak, symptomen, diagnostiek en behandeling van maligne otitis externa.
Wat is de oorzaak?
Maligne otitis externa wordt veroorzaakt door de bacterie Pseudomonas aeruginosa. Deze bacterie veroorzaakt een infectie van de huid van de gehoorgang.
Hoe vaak komt het voor?
Maligne otitis externa is een zeldzame aandoening. Exacte cijfers over de frequentie van voorkomen zijn bij ons niet bekend. Wij schatten dat de aandoening in Nederland jaarlijks enkele tientallen keren wordt vastgesteld.
Bij wie?
Maligne otitis externa komt vooral voor bij mensen met een verminderde weerstand. Vaak gaat het om ouderen met suikerziekte.
Welke symptomen geeft het?
Maligne otitis externa kan leiden tot de volgende symptomen:
- Oorpijn
- Pus uit het oor
- Verminderd gehoor van het aangetaste oor
- Zwelling van de gehoorgang en soms ook van het oor zelf
Welke complicaties kan het geven?
Maligne otitis externa kan ernstige complicaties veroorzaken, zoals:
- Mastoïditis
- Osteomyelitis van schedelbeenderen
- Sepsis (bloedvergiftiging)
- Uitval van hersenzenuwen, waaronder:
- uitval van de aangezichtszenuw (leidt tot aangezichtsverlamming)
- Trombose van de sinus sigmoïdeus
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt gesteld op grond van de klachten, de bevindingen bij lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek. Het aanvullend onderzoek bestaat uit een kweek van afscheiding uit het oor, eventueel weefselonderzoek van weefsel afgenomen uit het oor en beeldvormend onderzoek.
Kweek
Bij kweken van afscheiding uit het oor wordt meestal de bacterie Pseudomonas aeruginosa gevonden.
Beeldvormend onderzoek
Een CT-scan van het hoofd wordt vaak gedaan om de uitbreiding van de ontsteking in kaart te brengen. Zo kan ontsteking van schedelbeenderen rond het oor worden gezien op een CT-scan.
Wat is de behandeling?
De behandeling bestaat uit reiniging van de gehoorgang, verwijderen van afgestorven weefsel en antibiotica.
Engelse vertaling
necrotizing external otitis, malignant otitis externa
Verder lezen / Referenties
- E Teunissen en P van den Broek, ‘Necrotiserende otitis externa of maligne otitis externa‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Klinische lessen’ van het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 1990; 134(16): pagina 793-794.