Bijgewerkt op 7 oktober 2024
Wat is chronische maagontsteking?
Een chronische maagontsteking is een langdurige ontsteking van het maagslijmvlies. Het maagslijmvlies is het slijmvlies waar de binnenkant van de maag mee bekleed is. De medische naam voor chronische maagontsteking is ‘chronische gastritis‘. Een chronische gastritis kan verschillende oorzaken hebben.
Dit artikel gaat over oorzaken, symptomen, diagnose en behandeling van chronische maagontsteking.
Oorzaken chronische maagontsteking
Er zijn verschillende oorzaken voor het ontstaan van een chronische maagslijmvliesontsteking.
- Auto-immuun gastritis;
- Infectie van het maagslijmvlies, meestal veroorzaakt door de maagbacterie Helicobacter pylori;
- Ziekte van Crohn – meestal leidt de ziekte van Crohn tot ontsteking verderop in het maagdarmkanaal, maar soms is er ook sprake van een maagontsteking.
Onderverdeling type A, type B en type C
Chronische maagontsteking kan op verschillende manieren ontstaan en verlopen. Op grond daarvan wordt onderscheid gemaakt tussen type A, type B en type C.
- Type A gastritis – dit type wordt veroorzaakt doordat het eigen lichaam antistoffen aanmaakt tegen onderdelen van het maagslijmvlies; er wordt dan gesproken van ‘auto-immuun gastritis‘. Deze vorm van maagontsteking kan leiden tot bloedarmoede, vitamine-tekorten en op den duur zelfs tot maagkanker;
- Type B gastritis – dit type wordt veroorzaakt door de Helicobacter pylori-bacterie, ook wel de ‘maagbacterie’ genoemd; deze vorm kan leiden tot het ontstaan van maagzweren; ook bij deze vorm is het risico op het ontstaan van maagkanker verhoogd;
- Type C gastritis – bij dit type is sprake van aantasting van het maagslijmvlies door chemische stoffen, waaronder ook bepaalde geneesmiddelen; vooral ontstekingsremmende pijnstillers van de groep ‘NSAID’s’ zijn hier berucht om; deze vorm kan leiden tot beschadiging van het maagslijmvlies met als gevolg bloedverlies.
Atrofische gastritis
Chronische maagontsteking kan leiden tot verschrompeling van het maagslijmvlies. Het maagslijmvlies wordt dan steeds dunner. In dat geval wordt gesproken van ‘atrofische gastritis‘. Atrofische gastritis ontstaat meestal bij type A chronische gastritis (auto-immuun gastritis).
Het gevolg van het dunner worden van het maagslijmvlies is dat er minder maagsap wordt aangemaakt. Maagsap bevat, naast spijsverteringsenzymen en zoutzuur, ook intrinsic factor. Instrinsic factor is een stofje dat een belangrijke functie heeft verderop in het maagdarmkanaal. Daar zorgt het ervoor dat vitamine B12 vanuit de voedselbrij wordt opgenomen in het bloed.
Als bij atrofische gastritis te weinig intrinsic factor wordt aangemaakt zal dat op den duur leiden tot een tekort aan vitamine B12 (vitamine B12-deficiëntie). Dat kan weer aanleiding geven tot een vorm van bloedarmoede die ‘pernicieuze anemie‘ wordt genoemd.
Welke symptomen geeft het?
Veel mensen met chronische maagontsteking hebben geen klachten. Als dat wel het geval is kunnen de volgende symptomen voorkomen:
- Pijn in de bovenbuik
- Brandend maagzuur
- Vol gevoel in de buik
- Veel winden laten (flatulentie)
- Minder trek in eten (verminderde eetlust)
- Veel boeren laten
- Misselijkheid en braken
- Afvallen
In ernstige gevallen kan het maagslijmvlies gaan bloeden. Dat kan leiden tot het ontstaan van melena.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Vaak zal de huisarts op grond van het vraaggesprek met de patiënt al denken aan de mogelijkheid van een (chronische) gastritis. Om de diagnose zeker te stellen kan een kijkonderzoek van de maag (gastroscopie) worden aangevraagd. Dit onderzoek wordt gedaan in het ziekenhuis door een maag-darm-lever-arts. Voor dit onderzoek hoef je in principe niet te worden opgenomen.
Tijdens de gastroscopie kan de arts afwijkingen aan het slijmvlies van de maag zien. Tijdens het onderzoek kan de arts een biopsie nemen. Daarbij wordt een klein stukje weefsel uit het maagslijmvlies weggenomen. Dit wordt vervolgens door een patholoog-anatoom onder de microscoop onderzocht. Daarbij zijn afwijkingen zichtbaar die kenmerkend zijn voor een maagslijmvliesontsteking. Zo zullen veel ontstekingscellen aanwezig zijn in het biopt. Ook kan het maagslijmvlies dunner zijn dan normaal. Dan is sprake van een zogenaamde ‘atrofische gastritis‘.
Vaak zal het stukje weefsel (‘biopt’) ook worden onderzocht op de aanwezigheid van de Helicobacter-bacterie.
Synoniemen
chronische gastritis, langdurige maagwandontsteking, chronische maagslijmvliesontsteking
Engelse vertaling
Duitse vertaling
chronische Magenschleimhautentzündung, chronische Gastritis
ICD10-code
K29.5.
Niet gevonden wat je zocht?
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.