Bijgewerkt op 12 april 2023
Wat is een luchtweginfectie?
Een luchtweginfectie is een ontsteking van het slijmvlies van de luchtwegen die ontstaat door infectie met een ziekteverwekker (virus, bacterie, schimmel). Meestal is een bepaald deel van de luchtwegen aangetast. Op grond van welk deel is aangetast wordt een onderverdeling gemaakt in verschillende soorten luchtweginfecties.
Welke luchtweginfecties zijn er?
Er wordt onderscheid gemaakt tussen bovenste luchtweginfecties en onderste luchtweginfecties.
Bovenste luchtweginfecties
Infecties in de luchtwegen boven de stembanden worden bovenste luchtweginfecties genoemd. Het gaat dan om infecties van de neus, de neusbijholten, de keel, en het strottenhoofd. De volgende ziekten vallen hieronder:
- verkoudheid
- neusbijholteontsteking (sinusitis)
- middenoorontsteking
- keelontsteking
- ontstoken keelamandelen (tonsillitis)
- ontsteking van het strottenhoofd (laryngitis)
Onderste luchtweginfecties
Infecties in de luchtwegen onder de stembanden worden onderste luchtweginfecties genoemd. Het gaat dan om infecties van de luchtpijp, de grotere luchtwegen (bronchiën), kleinere luchtwegen (bronchiolen) en de longen. De volgende ziekten vallen hieronder:
Wat is de oorzaak?
Luchtweginfecties kunnen worden veroorzaakt door virussen, bacteriën en schimmels. Vaak begint een luchtweginfectie door een virus. Voorbeelden van virussen die luchtweginfecties kunnen veroorzaken zijn verkoudheidsvirus (rhinovirus), coronavirus, respiratoir syncytieel virus (RSV), parainfluenzavirus en metapneumovirus.
Als het slijmvlies in de luchtwegen door de virusinfectie verzwakt raakt is het voor bacteriën vervolgens makkelijker om ook een infectie te veroorzaken. De bacteriële infectie komt dan dus bovenop de virusinfectie.
Welke symptomen geeft het?
Symptomen van een bovenste luchtweginfectie zijn loopneus, verstopte neus, niezen, hoofdpijn, verhoogde lichaamstemperatuur, drukkend gevoel in het gezicht, en keelpijn. Bovenste luchtweginfecties komen vaker voor in de winter. Dat geldt in mindere mate ook voor onderste luchtweginfecties. Symptomen van een onderste luchtweginfectie zijn vooral hoesten en kortademigheid.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose kan meestal al worden vermoed op grond van de symptomen. Lichamelijk onderzoek en aanvullend onderzoek kunnen helpen bij het stellen van de diagnose. Aanvullend onderzoek kan bestaan uit bloedonderzoek, beeldvormend onderzoek en longfunctieonderzoek.
Lichamelijk onderzoek
De arts kan bij onderzoek van het lichaam aanwijzingen krijgen voor het bestaan van een luchtweginfectie. Zo kan bijvoorbeeld pijn bij het bekloppen van de neusbijholten een aanwijzing zijn voor het bestaan van sinusitis. In het geval van een bronchitis en longontsteking worden afwijkingen bij het beluisteren (auscultatie) van de luchtwegen in de borstkas gehoord.
Beeldvormend onderzoek
Bij neusbijholteontstekingen is meestal sluiering van één of meer neusbijholten zichtbaar op een röntgenfoto van de schedel. Bij lagere luchtweginfecties zijn vaak afwijkingen zichtbaar op een röntgenfoto van de borstkas (X-thorax).
Longfunctieonderzoek
Bij lagere luchtweginfecties worden vaak afwijkingen gevonden bij longfunctieonderzoek.
Wat is de behandeling?
De behandeling van luchtweginfecties is afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Luchtweginfecties die worden veroorzaakt door bacterien kunnen worden behandeld met antibiotica. Luchtweginfecties die worden veroorzaakt door schimmels kunnen worden behandeld met antimycotica. Verder kunnen geneesmiddelen worden voorgeschreven die kortademigheid tegengaan.
Preventie van luchtweginfecties
Tekst volgt
Engelse vertaling
respiratory tract infection