Bijgewerkt op 28 november 2023 door Simpto.nl
Wat is lichen sclerosus?
Lichen sclerosus is een aandoening van de huid die leidt tot witte verkleuring en verlies van elasticiteit. Het treedt vooral op rond de geslachtsorganen. De volledige naam voor deze aandoening is lichen sclerosus et atrophicans.
Wat is de oorzaak?
De oorzaak van lichen sclerosus is niet goed bekend. Mogelijk gaat het om een zogenaamde auto-immuunziekte. In ieder geval hebben mensen met lichen sclerosus vaker een auto-immuunziekte dan de bevolking in het algemeen. Het gaat dan bijvoorbeeld om diabetes type 1 en vitiligo. Verder komt de aandoening soms in de familie voor. Dat zou kunnen wijzen op een erfelijke aanleg bij sommigen.
Hoe vaak komt ‘t voor?
Lichen sclerosus wordt jaarlijks in Nederland bij naar schatting 350-400 mensen vastgesteld. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen, en met name bij vrouwen na de overgang.
Welke symptomen geeft het?
Lichen sclerosus van de vulva kan tot de volgende klachten leiden:
- jeuk aan de vulva
- pijn / branderig gevoel aan de vulva
- witte verkleuring van de vula
Op de aangetaste delen van de vulva is een licht verhoogde kans op het ontstaan van vulvakanker.
Lichen sclerosus van de penis wordt balanitis xerotica obliterans genoemd. Het leidt tot witte plekken op de voorhuid en/of de eikel. Het kan leiden tot een vernauwde voorhuid, waardoor terugtrekken van de voorhuid moeilijk of onmogelijk wordt. Artsen spreken in dat geval van fimose. Soms is er sprake van een vernauwing van het uiteinde van de plasbuis. Dit wordt meatusstenose genoemd en kan leiden tot moeite met plassen. Ook kan pijn bij plassen optreden.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De huisarts of huidarts (dermatoloog) kan op grond van de klachten en afwijkingen vermoeden dat het gaat om lichen sclerosus. De diagnose kan worden bevestigd met een huidbiopsie. Hierbij wordt een stukje weefsel weggenomen uit een afwijking van het slijmvlies. Dit wordt door een patholoog onder de microscoop bekeken. Daarbij zijn kenmerkende afwijkingen te zien.
Wat is de behandeling?
De klachten verminderen door insmeren van de plekken met corticosteroïdzalf. Verder zal de behandelend arts elke 4-6 maanden een controle-afspraak inplannen. Dit in verband met de (licht) verhoogde kans op het ontstaan van vulvakanker op de plaats van het aangetaste slijmvlies.
Synoniemen
lichen sclerosus et atrophicans
Verder lezen / Referenties
- FB Lammes, ‘Diagnose in beeld (10)‘, gepubliceerd in de rubriek ‘Medische vignetten’ van het Nederlands tijdschrift voor Geneeskunde van 4 november 2000; 144(45): pagina 2147.
- DA De Luca,, C Papara, A Vorobyev, H Staiger, K Bieber, D Thaçi, RJ Ludwig, ‘Lichen sclerosus: The 2023 update‘, gepubliceerd in Front Med (Lausanne). 2023; 10: 1106318.
Niet gevonden wat je zocht?
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere mensen met lichen sclerosus. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.