Bijgewerkt op 6 februari 2025 door Simpto.nl
Wat is levercelkanker?
Levercelkanker is een vorm van kanker van de lever die ontstaat uit levercellen. Er zijn andere vormen van leverkanker die uit andere cellen ontstaan, namelijk cellen van de galgangen in de lever. De medische naam voor levercelkanker is hepatocellulair carcinoom.
Wat is de oorzaak?
Levercelkanker komt voornamelijk voor bij mensen die een leverziekte hebben. Het gaat dan vooral om leverontsteking (hepatitis B of hepatitis C) en levercirrose. Maar ook minder vaak voorkomende leverziekten, zoals ijzerstapelingsziekte (hemochromatose) en een teklort aan het enzym alfa 1-antitrypsine geven een verhoogde kans op het krijgen van levercelkanker. Verder verhoogt blootstelling aan bepaalde chemische stoffen de kans op het krijgen van de ziekte.
Hoe vaak komt ’t voor? Bij wie?
Levercelkanker wordt jaarlijks in Nederland bij zo’n 500-600 mensen vastgesteld. De meeste mensen zijn 55-75 jaar oud op het moment dat de diagnose wordt gesteld. De aandoening komt ruim drie keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Welke symptomen geeft het?
Mensen met levercelkanker kunnen algemene klachten hebben, waaronder moeheid, afvallen, koorts en zweten. Daarnaast kan het gezwel zelf klachten veroorzaken, waaronder een dikke buik, buikpijn en/of pijn in de rug. Ook kan het gezwel de galwegen dichtdrukken. Hierdoor kan galstuwing ontstaan met als symptomen jeuk en gele verkleuring van huid en ogen (geelzucht). Verder kunnen klachten voorkomen ten gevolge van uitzaaiingen. Levercelkanker kan leiden tot uitzaaiingen in de lymfeklieren, uitzaaiingen in de longen, uitzaaiingen in het buikvlies, uitzaaiingen in het skelet, en uitzaaiingen in het retroperitoneum.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt gesteld op grond van de klachten, de bevindingen bij lichamelijk onderzoek, de resultaten van bloedonderzoek en beeldvormend onderzoek. Om de diagnose te bevestigen kan eventueel een leverbiopsie worden gedaan.
Lichamelijk onderzoek
Bij lichamelijk onderzoek kan de lever vergroot zijn. Dit wordt hepatomegalie genoemd. De arts kan de lever dan vaak onder de ribben voelen. Soms zal de lever vanwege de kanker bobbelig aanvoelen.
Bloedonderzoek
Door schade aan levercellen kunnen bepaalde bloedwaarden verhoogd zijn, waaronder het ALAT-gehalte en het ASAT-gehalte. Ook kunnen bepaalde tumormerkstoffen, zoals alfa-foetoproteïne (AFP), in het bloed verhoogd zijn.
Beeldvormend onderzoek
Bij beeldvormend onderzoek, zoals echografie, CT-scan of MRI-scan, is meestal een gezwel in of bij de lever zichtbaar. Op grond van het aspect van het gezwel kan vaak al met zekerheid worden gesteld dat het om levercelkanker gaat. Een leverbiopsie is in dat geval niet noodzakelijk.
Leverbiopsie
Als op grond van bovengenoemd onderzoek niet duidelijk wordt wat de diagnose is kan een leverbiopsie worden verricht. Hierbij wordt op geleide van echografie geprikt in de afwijking in de lever. Daarbij wordt een stukje weefsel, het ‘biopt’, uit de afwijking weggenomen. Dit wordt vervolgens door een patholoog onder de microscoop bekeken. Op grond van het type cellen en de afwijkingen in de cellen van het biopt kan de patholoog bepalen om wat voor soort gezwel het gaat.
Wat is de behandeling?
Er zijn verschillende manieren waarop levercelkanker kan worden behandeld. De behandeling die wordt gekozen hangt af van de grootte van het gezwel en de mate waarin het gezwel zich uitbreidt in de directe omgeving of elders in het lichaam. De meest toegepaste behandeling zijn:
- operatieve verwijdering van het gezwel – hierbij wordt dat deel van de lever verwijderd waarin zich het gezwel bevindt;
- radiofrequente ablatie – hierbij wordt op geleide van echografisch onderzoek met behulp van een naald via de huid een in de tumor geplaatst; vervolgens wordt het gezwel kapot gemaakt door verhitting;
- antikankermiddelen – een nieuwer middel dat wordt gebruikt tegen levercelkanker is sorafenib;
- levertransplantatie – hierbij wordt de gehele lever verwijderd en vervangen door een lever van een donor.