Bijgewerkt op 26 april 2024 door Simpto.nl
Wat is een koortsstuip?
Een koortsstuip is een epileptische aanval die wordt veroorzaakt door een hoge lichaamstemperatuur. Koortsstuipen komen vooral voor bij jonge kinderen die koorts hebben vanwege een virusinfectie maar verder gezond zijn. De aanval duurt in de meeste gevallen 1-5 minuten en gaat dan vanzelf weer over. Om andere oorzaken voor de aanval uit te sluiten is onderzoek in het ziekenhuis nodig.
Hoe vaak komt het voor?
Koortsstuipen komen vaak voor. Geschat wordt dat 2-5% van de kinderen wel eens een koortsstuip krijgt. De aandoening komt iets vaker voor bij jongens dan bij meisjes.
Wat is de oorzaak?
Het is niet precies bekend waarom koorts bij sommige kinderen tot een koortsstuip leidt. Waarschijnlijk speelt erfelijke aanleg een rol. De aandoening komt soms namelijk in families voor. Omdat de aandoening vrijwel uitsluitend bij kleine kinderen voorkomt kunnen ook niet volledig uitontwikkelde hersenen en afweersysteem een rol spelen.
Welke symptomen geeft het?
Behalve de koorts als uitlokkende factor kunnen de volgende symptomen en ziekteverschijnselen optreden:
- toeval (epileptische aanval)
- verlies van bewustzijn
- aangespannen spieren over het hele lichaam
- op de tong of de binnenkant van de wang bijten
- kaken op elkaar geklemd houden
- plas niet op kunnen houden
- moeite met ademen
- tijdelijk stoppen met ademen
- cyanose (blauwpaarse verkleuring van lippen, tong, huid)
De aanval duurt meestal van 30 seconden tot maximaal 5 minuten. Na de aanval kan sprake zijn van hoofdpijn, sufheid, verwardheid, en vergeetachtigheid.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose kan worden gesteld als zich een epileptische aanval voordoet bij een kind met koorts, zonder dat er een andere verklaring is voor de aanval. Eventueel kan aanvullend onderzoek worden gedaan om andere oorzaken voor de epileptische aanval uit te sluiten, waaronder bijvoorbeeld hersenvliesontsteking (meningitis). Hiertoe kan bloedonderzoek, onderzoek van hersenvocht (ruggenprik), elektro-encefalografie (EEG), en/of beeldvormend onderzoek van de hersenen worden verricht. Meestal is dat echter niet nodig.
Wat is de behandeling?
Een kind dat een toeval (convulsie) heeft gehad moet in het ziekenhuis onderzocht worden.
Eerste hulp
Bij een kind met een koortsstuip is het van belang ervoor te zorgen dat het kind zichzelf niet verwond. Om verslikken in eigen braaksel of slijm tegen te gaan dient het kind in stabiele zijligging te worden gelegd. Ook is het verstandig om te controleren dat de tong de ademhaling niet belemmert. Stop niks in de mond van het kind tijdens de aanval. Dit kan de ademhaling belemmeren.
Behandeling koorts
De koorts zelf kan worden tegengegaan met paracetamol. Voor het stoppen van de aanval heeft dit echter geen zin.
Overige geneesmiddelen
In het geval van terugkerende koortsstuipen kan de arts besluiten een benzodiazepine, zoals diazepam zetpil, lorazepam of midazolam via de neus, voor te schrijven. Voorheen werden ook wel anti-epileptica voorgeschreven. Dat zijn geneesmiddelen die helpen een epileptische aanval te voorkomen. Voorbeelden van dergelijke middelen zijn fenytoïne, carbamazepine, valproïnezuur en primidon. Het nut van dergelijke middelen bij het voorkomen van koortsstuipen is echter onvoldoende bewezen.
Synoniemen
koortsstuipen, koortsstuipjes, koortsconvulsies
Engelse vertaling
febrile seizure, febrile convulsion, fever fit
Reacties van lotgenoten
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere (verzorgers van) kinderen met koortsstuipen (koortsconvulsies). Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.