Knokkelkoorts

Bijgewerkt op 8 augustus 2019

Wat is knokkelkoorts (dengue)?

Knokkelkoorts is een tropische infectieziekte die wordt veroorzaakt door het dengue-virus. Dit virus wordt overgedragen door met het virus besmette muggen. Mensen kunnen besmet raken als ze worden gestoken door een mug die het dengue-virus bij zich draagt.

De muggen die het dengue-virus verspreiden zijn zogenaamde gelekoortsmuggen (Aedes aegytpi). Dat zijn dezelfde muggen die ook chikungunya en Zika-virusinfectie kunnen verspreiden.

Er zijn twee vormen van knokkelkoorts, namelijk ‘dengue’ en ‘dengue hemorragische koorts’. Deze laatste vorm is zeldzaam. De ziekte komt vooral voor in Zuid-Oost Azië, Afrika, de Stille Oceaan en Latijns Amerika. Naar schatting zijn er wereldwijd jaarlijks 100 miljoen gevallen van dengue en 500.000 gevallen van dengue hemorragische koorts.


Waar komt het voor?

Knokkelkoorts komt voor in delen van Azië, Afrika, Zuid-Amerika, Midden-Amerika en het Caraïbisch gebied. De ziekte komt in Nederland heel zelden voor en alleen bij mensen die op reis naar de eerdergenoemde gebieden besmet zijn geraakt.


Welke symptomen geeft het?

Bij dengue kunnen de volgende ziekteverschijnselen ongeveer een week na besmetting optreden:

  • Plotselinge hoge koorts
  • Voorhoofdspijn en pijn achter de ogen
    • neemt toe bij het bewegen van de ogen
  • Pijn in de gewrichten (vandaar de naam ‘knokkelkoorts’)
  • Spierpijn
  • Misselijkheid
  • Braken
  • Huiduitslag
    • ontstaat enkele dagen na het begin van de koorts
    • meestal op de borst en de armen
    • lijkt op mazelen of kleine wratjes
    • duurt een paar dagen, verdwijnt dan spontaan, maar komt vaak later weer terug

Dengue hemorragische koorts kan, naast de hierboven beschreven klachten, ook nog de volgende klachten geven:

  • Klamme huid
  • Bloedingen die niet of nauwelijks te stelpen zijn (‘hemorragische’ betekent ‘met bloedingen’)
  • Snel blauwe plekken
  • Droge mond
  • Dorst

Wat is de oorzaak?

Knokkelkoorts wordt veroorzaakt door infectie met het denguevirus. Dit virus wordt overgedragen door een steek van een besmette mug (van de soort Aedes Aegypti). De muggen steken vooral overdag en komen met zowel in bewoonde gebieden als op het platte land voor. Dengue is een arbovirus behorende tot de familie van de flavivirussen.


Wat is het beloop?

Dengue heeft een griepachtig verloop dat zelden ernstig is. Meestal ontstaat immuniteit zodat men beschermt is tegen een volgende infectie. De immuniteit duurt echter maar kort. De ziekte kan daarna dus wel weer terugkomen. Als dat gebeurt bestaat de kans dat de ziekte terugkeert in de vorm van dengue hemorragische koorts. Dengué hemorragische koorts komt minder vaak voor maar heeft wel vaak een ernstig verloop en kan zelfs tot de dood leiden. Deze vorm verloopt vooral ernstig bij kinderen.


Andere talen

Engelse vertaling

dengue fever

Scroll naar boven