Bijgewerkt op 18 juni 2022
Wat is hemosiderose?
Hemosiderose is een aandoening waarbij het stofje hemosiderine zich ophoopt in verschillende organen en weefsels in het lichaam. Hemosiderine ontstaat uit ijzermoleculen die vrijkomen door de afbraak van rode bloedcellen. Op grond van oorzaak en/of aangetaste orgaan wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende vormen van hemosiderose. Voorbeelden zijn:
- primaire pulmonale hemosiderose: gekenmerkt door ophoping van hemosiderine in de longen;
- transfusie-hemosiderose: ten gevolge van meerdere bloedtransfusies.
Welke oorzaken zijn er?
Hemosiderose kan worden veroorzaakt door (grote) bloedingen, ijzerstapelingsziekte en aandoeningen waarbij rode bloedcellen worden afgebroken, zoals bijvoorbeeld thalassemie.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt gesteld met behulp van een biopsie. Hierbij wordt een stukje weefsel weggenomen uit een aangetast orgaan, vaak de lever. Dit wordt vervolgens door een patholoog-anatoom onder de microscoop onderzocht. Door een bepaalde kleuring van het weefsel (biopt) te gebruiken wordt de hemosiderine goed zichtbaar. Zo kan ophoping van hemosiderine worden vastgesteld.
Ophoping van hemosiderine in de lever kan ook met behulp van een MRI-scan worden vastgesteld.
Wat is de behandeling?
In eerste instantie zal de onderliggende aandoening moeten worden behandeld. Dus in het geval van de ijzerstapelingsziekte hemochromatose kan dat aderlaten zijn. Bij hemosiderose door bloedtransfusies zal moeten worden beoordeeld of het mogelijk is het aantal transfusies te verminderen.
Verder is het mogelijk om te behandelen met zogenaamde ijzerchelatoren. Dat zijn middelen die ijzermoleculen binden en ze vervolgens uitscheiden via urine en/of ontlasting. Voorbeelden van dergelijke middelen zijn deferoxamine en deferipron. Deze vorm van behandeling wordt chelatietherapie genoemd.