Bijgewerkt op 8 januari 2024
Wat is Hashimoto encefalopathie?
Hashimoto encefalopathie is een aandoening van de hersenen die voorkomt bij mensen met de ziekte van Hashimoto.
Een belangrijk kenmerk van de ziekte is dat die goed behandeld kan worden met corticosteroïden. Daarom wordt de aandoening in het engels ook wel ‘steroid responsive encephalopathy associated with autoimmune thyroiditis’, of kortweg ‘SREAT’, genoemd. Een andere naam voor de aandoening is Hashimoto encefalitis.
In het bloed van mensen met Hashimoto encefalopathie worden antistoffen tegen schildkliercellen aangetroffen. De aandoening wordt daarom gezien als een auto-immuunziekte.
Wat is de oorzaak?
De oorzaak van Hashimoto encefalopathie is niet precies bekend. Volgens sommige onderzoekers wordt de aandoening veroorzaakt doordat antistoffen die gericht zijn tegen schildkliercellen ook hersencellen aanvallen. Dit zou dan verspreid door de hersenen een ontstekingsreactie veroorzaken.
Welke symptomen geeft het?
Hashimoto encefalopathie kan tot veel verschillende klachten leiden. De volgende klachten en verschijnselen komen het meest voor:
- wankel lopen
- niet meer kunnen praten
- slaapklachten
- stuiptrekkingen (toevallen)
- trillende hand
- hoofdpijn
- spiertrekkingen
- koorts
- verward
- moeite met concentreren
- vergeetachtig
- achterdochtig
- gedesorienteerd
- agressief gedrag
- veranderde persoonlijkheid
- arm niet kunnen bewegen
- uitval van een deel van het gezichtsveld
- verlies van bewustzijn
- verminderd gevoel aan het been
- dingen zien die er niet zijn
- stemmen horen
- dementie
- coma
De klachten komen vaak voor in aanvallen of episodes.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Er bestaat geen test waarmee de diagnose gesteld kan worden. De diagnose wordt meestal gesteld als aan de volgende voorwaarden is voldaan:
- Er zijn klachten en/of afwijkingen die bij aantasting van de hersenen (encefalopathie) kunnen passen;
- In het bloed worden antilichamen tegen schildklierweefsel aangetroffen;
- Andere oorzaken voor encefalopathie zijn uitgesloten;
- De klachten en/of afwijkingen reageren goed op behandeling met corticosteroïden.
Bloedonderzoek
Vaak zal bloedonderzoek worden gedaan. Hierbij kunnen de ontstekingswaarden verhoogd zijn. Ook is vaak het TSH-gehalte verhoogd.
Bij bloedonderzoek worden altijd antilichamen tegen schildklierweefsel aangetroffen.
Beeldvormend onderzoek
Vaak zijn op een MRI-scan van de hersenen geen afwijkingen zichtbaar. Soms kunnen afwijkingen zichtbaar zijn die passen bij encefalopathie.
Hersenonderzoek
Bij elektroencefalografie (EEG) worden vaak afwijkingen gezien.
Wat is de behandeling?
Net als de meeste andere auto-immuunziekten wordt Hashimoto-encefalopathie behandeld met corticosteroïden. Als corticosteroïden onvoldoende werkzaam zijn of niet kunnen worden gebruikt komen andere afweeronderdrukkende geneesmiddelen in aanmerking. Voorbeelden zijn azathioprine, methotrexaat, en cyclofosfamide.
Behandeling met corticosteroïden begint met toediening van methylprednisolon direct in de bloedvaten (intraveneus). Na enige tijd wordt dan vaak overgegaan op prednison tabletten.
Als er epileptische aanvallen zijn worden ook anti-epileptica voorgeschreven.
Wat is het beloop?
Mensen met Hashimoto encefalopathie hebben langdurig behandeling nodig. Zonder behandeling kan de ziekte leiden tot bewustzijnsverlies en coma.
Synoniemen
Andere namen voor Hashimoto encefalopathie zijn Hashimoto encefalitis, encefalopathie van Hashimoto, encefalopathie Hashimoto, hersenziekte van Hashimoto, aantasting van de hersenen bij Hashimoto.
Engelse vertaling
Hashimoto’s encephalopathy, steroid responsive encephalopathy associated with autoimmune thyroiditis, SREAT, en steroid-responsive encephalopathy associated with Hashimoto thyroiditis.
Verder lezen / Referenties
- P Castillo ea, ‘Steroid-Responsive Encephalopathy Associated With Autoimmune Thyroiditis’, gepubliceerd in de Archives of Neurology van Februari 2006; 63(2): pagina’s 197-202.
Reacties van lotgenoten
Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Kijk bijvoorbeeld eens op de webpagina over slokdarmkramp. Het is ook een manier om in contact te komen met andere mensen met Hashimoto encefalopathie. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.