Bijgewerkt op 20 oktober 2017
Wat is hairy-cell leukemie?
Hairy-cell leukemie is een vorm van bloedkanker (leukemie) waar een bepaald soort afweercellen, zogenaamde B-cellen, ongeremd gaan groeien in het beenmerg. Dit leidt uiteindelijk tot verdringing van het beenmerg en daardoor een gestoorde aanmaak van bloedcellen in het beenmerg. Omdat B-cellen een type lymfocyten zijn wordt de aandoening ook vaak ingedeeld bij de zogenaamde ‘non-Hodgkin lymfomen‘.
Andere namen die voor deze aandoening worden gebruikt zijn ‘haarcelleukemie’ en ‘pluizebolleukemie’.
Hoe vaak komt ’t voor?
Deze vorm van leukemie is zeldzaam. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland bij 30-40 mensen gesteld. De aandoening komt ongeveer drie keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Oorzaak hairy cell leukemie
De exacte oorzaak is onbekend. Wel krijgen mensen met bepaalde genetische kenmerken deze ziekte vaker dan mensen zonder deze kenmerken.
Symptomen hairy cell leukemie
De onderstaande symptomen kunnen voorkomen. Het percentage achter elk symptoom geeft een schatting van het aantal patiënten met deze ziekte die last hebben van het betreffende symptoom.
- bloedend tandvlees – 79%
- bloedneus – 79%
- bloedarmoede – 72%
- moeheid – 45%
- zich zwak voelen – 43%
- nachtzweten – 32%
- snelle hartslag – 29%
- blauwe plekken – 23%
- bleek gezicht – 23%
- aanhoudend of overmatig bloeden – 21%
- verminderde weerstand – 19%
- kortademigheid – 18%
- hoofdpijn – 18%
- botpijn – 16%
- afvallen – 15%
- minder kracht – 15%
- snel verzadigd – 15%
- veel zweten – 15%
- buikpijn – 10%
- pijn boven in de buik – 7%
- mager – 2%
- bloed braken – 0,7%
- bloedverlies uit de vagina – 0,7%
- ophoesten van bloed of bloederig slijm – 0,2%
- zwarte ontlasting – 0,2%
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt gesteld aan de hand van een bloeduitstrijkje en immunologisch onderzoek. In het bloeduitstrijkje worden witte bloedcellen gezien met een harige rand. Dit worden ‘haarcellen’ of in het engels ‘hairy cells’ genoemd. Ze zijn kenmerkend voor hairy-cell leukemie.
Bij laboratoriumonderzoek kunnen verschillende afwijkingen worden gevonden:
- verlaagd aantal bloedplaatjes in het bloed (trombocytopenie) – 79%
- verlaagd aantal witte bloedcellen in het bloed (leukopenie, leukocytopenie) – 79%
- verlaagd hemoglobine (Hb) gehalte in het bloed – 74%
- verlaagd aantal monocyten in het bloed – 38%
- verlaagd cholesterol gehalte in het bloed – 17%
- verhoogd aantal witte bloedcellen in het bloed (leukocytose) – 11%
Behandeling hairy cell leukemie
Deze ziekte is niet te genezen, maar wel goed behandelbaar. Antikankermiddelen die vaak gebruikt worden bij de behandeling van bij hairy-cell leukemie zijn cladribine en pentostatine.
Beloop en prognose
Hairy-cell leukemie verloopt meestal heel langzaam.
Engelse term
ICD10-code
C91.4
Verder lezen
Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2015, pagina 710.
Uitgegeven door: Simpto.nl
Datum van publicatie:Â 19 april 2015
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 20 oktober 2017