Fecoliet

Bijgewerkt op 20 maart 2017

Wat is een fecoliet?

Een fecoliet is een keihard stuk poep. Een fecoliet zit meestal in de endeldarm en belemmert daar de doorgang van ontlasting. Soms zit een fecoliet in de blinde darm.

Symptomen fecoliet

Een fecoliet kan de onderstaande klachten geven (in afnemende frequentie).

• verstopping
• aandrang voelen om te poepen zonder dat er poep komt
• diarree
• poep niet op kunnen houden
• waterdunne ontlasting
• buikpijn
• geen trek in eten
• afvallen
• pijn onder in de buik
• bolle buik
• niet poepen / geen ontlasting
• braken
• zichzelf bevuilen
• slijm bij de ontlasting
• verward
• plas niet op kunnen houden
• bloed bij de ontlasting
• vergeetachtig
• vaak urineweginfecties

Fecolieten kunnen ook complicaties veroorzaken, namelijk:

• zweer in de endeldarm (rectaal ulcus)
• urineretentie (blaasretentie)
• bloeding uit de endeldarm
• beschadiging van de urineblaas
• gaatje in de endeldarm (endeldarmperforatie)
• afsluiting van de endeldarm (mechanische ileus)
• niet vorderende uitdrijving (door dichtdrukken baringskanaal)

Wat is de oorzaak?

Een fecoliet ontstaat door aanhoudende verstopping. Doordat de ontlasting langer in de dikke darm blijft wordt meer water uit de ontlasting opgenomen. De ontlasting wordt hierdoor steeds dikker en harder. Als de ontlasting zo dik en hard wordt dat het de anus niet meer kan passeren ontstaat een fecoliet in de endeldarm.

Hoe vaak komt het voor?

Fecolieten komen regelmatig voor. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland bij zo’n 2.000-3.000 mensen gesteld. De meeste mensen met deze aandoening zijn ouder dan 45 jaar.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose kan op verschillende manieren worden gesteld, namelijk met inwendig onderzoek, kijkonderzoek van het laatste deel van de darm (sigmoïdoscopie) of beeldvormend onderzoek.

Inwendig onderzoek (rectaal toucher)

De diagnose wordt meestal gesteld met inwendig onderzoek van de endeldarm. Dit wordt ‘rectaal toucher’ genoemd. De arts voelt hierbij de harde bal van ontlasting zitten.

Sigmoïdoscopie

Soms is het nodig om een kijkonderzoek van het laatste stuk van de darm te doen. Dit wordt sigmoïdoscopie genoemd. Hierbij is de harde bal ontlasting duidelijk zichtbaar.

Beeldvormend onderzoek

Op röntgenfoto’s en CT-scans is de fecoliet niet altijd duidelijk zichtbaar. Als de fecoliet begint te verkalken wordt deze goed zichtbaar. Op de afbeelding hieronder is een duidelijke bal van ontlasting zichtbaar ter hoogte van de endeldarm.

Wat is de behandeling?

In eerste instantie kan worden geprobeerd de fecoliet te verweken met olie en warmwaterklysma’s.

Als dat niet lukt kan de fecoliet meestal door de arts tijdens inwendig onderzoek kapot worden gedrukt en verwijderd worden. Dit wordt ‘manuele fragmentatie en evacuatie’ genoemd. Hierbij wordt de harde ontlasting tegen het staartbeen kapotgedrukt. Dit kan voor de patiënt onaangenaam zijn.

Na verwijdering van de fecoliet is het van belang om de stoelgang op gang te houden. Dit kan met een vezelrijk dieet en/of laxeermiddelen.

Engelse vertaling

fecolith, faecolith, fecolithiasis, fecaloma, fecalith, faecalith, stercolith, coprolithiasis

ICD10-code

Verder lezen / referenties

• B Katerberg & F ter Borg, ‘Fecolithiase: goed te herkennen, maar vaak gemist’ in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 11 maart 2017; 161(10): pagina’s 24-27.

Synoniemen voor fecoliet zijn faecoliet, fecolithiase, fecolithiasis, harde fecesbal in het rectum, fecale impactie, steenharde ontlasting, keiharde ontlasting, enteroliet, coproliet, coprolithiase, versteende poep

---

Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 19 maart 2017
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 19 maart 2017