Bijgewerkt op 21 november 2023 door Simpto.nl
Wat is endometriose van het middenrif?
Endometriose van het middenrif is een zeldzame aandoening waarbij baarmoederslijmvlies voorkomt in het middenrif. Het middenrif is de dunne koepel van spierweefsel die de borstkas scheidt van de buik.
Baarmoederslijmvlies komt normaal gesproken alleen in de baarmoeder voor. Endometriose is een regelmatig voorkomende aandoening waarbij baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder voorkomt. Daar kan het klachten veroorzaken die, als het slijmvlies gaat bloeden, vaak opspelen ten tijde van de menstruatie. Meestal komt endometriose voor in het bekken, soms elders.
Deze webpagina gaat over oorzaak, symptomen, diagnose en behandeling van endometriose van het middenrif.
Wat is de oorzaak?
Er zijn verschillende verklaringen voor het ontstaan van endometriose van het middenrif. Meestal wordt ervanuit gegaan dat baarmoederslijmvlies vanuit de baarmoeder, via de eileiders, in de buikholte terecht komt. Vanuit de buikholte kunnen stukjes baarmoederslijmvlies aan de onderkant van het middenrif neerslaan.
Een andere verklaring is dat endometriosecellen ontstaan in het middenrif zelf uit andere cellen. Dit wordt metaplasie genoemd. Weer een andere verklaring kan zijn dat baarmoederslijmvliescellen via het bloed naar andere delen van het lichaam worden versleept.
Verder lijkt het er op dat erfelijke aanleg een rol speelt bij het krijgen van endometriose. De aandoening komt namelijk bij een aantal vrouwen in de familie voor.
Welke symptomen geeft het?
Vrouwen met endometriose van het diafragma kunnen de volgende symptomen en ziekteverschijnselen geven:
- pijn in de schouder
- pijn boven in de buik
- pijn bij diep doorademen
- hoesten
- ophoesten van bloed
- kortademigheid
- moeite met ademen
- pijn in de nek
- pijn in het oor
- misselijkheid
- braken
- klaplong (pneumothorax)
Daarnaast kunnen de gebruikelijke symptomen van endometriose voorkomen, waaronder verminderde vruchtbaarheid.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt vaak pas gesteld als een kijkoperatie van de buik (laparoscopische operatie) wordt verricht vanwege endometriose. Hierbij wordt via een klein gaatje in de buikwand een dunne, flexibele buis in de buik gebracht. De flexibele buis (laparoscoop) bevat een lamp en een camera. Daarmee kan in de buik worden gekeken.
Andere manieren om endometriose van het middenrif vast te stellen is met beeldvormend onderzoek, zoals MRI-scan, CT-scan en echo van de buik. Met deze onderzoeken worden endometriosehaarden op het middenrif echter vaak gemist.
Wat is de behandeling?
Als er geen klachten zijn wordt meestal niet behandeld. Artsen spreken in dat geval van een expectatief beleid. Als er wel klachten zijn kan worden behandeld met een operatie en/of met medicijnen.
Operatie
De operatie bestaat uit het verwijderen van de endometriosehaarden middels een kijkoperatie van de buik (laparoscopische operatie). De haarden kunnen tijdens de laparoscopie met laserlicht of een mesje worden verwijderd.
Medicijnen
Er zijn geneesmiddelen die helpen de klachten te verminderen. De volgende geneesmiddelen worden gebruikt bij de behandeling van endometriose:
- hormonale geneesmiddelen – met behulp van hormonale middelen, bijvoorbeeld de anticonceptiepil, kan de groei van het baarmoederslijmvlies worden onderdrukt;
- pijnstillers – om pijnklachten tegen te gaan worden vaak paracetamol of NSAIDs, zoals ibuprofen, gebruikt; bij ernstige klachten worden soms opiaten voorgeschreven.
Wat is het beloop?
Endometriose kan complicaties geven, waaronder klaplong, longbloeding. In zeldzame gevallen kan een scheur in het middenrif (diafragmaruptuur) ontstaan. Ook kunnen door chronische pijn psychische klachten ontstaan, waaronder depressiviteit.
Synoniemen
endometriose op het middenrif, endometriose van het diafragma