Bijgewerkt op 17 maart 2022 door Simpto.nl
Wat is eileiderkanker?
Eileiderkanker is een kwaadaardig gezwel van de eileider. Het is de meest zeldzame vorm van kanker van de vrouwelijke geslachtsorganen. De medische term voor eileiderkanker is tubacarcinoom.
Hoe vaak komt het voor?
Eileiderkanker is een zeldzame ziekte. Jaarlijks krijgen in Nederland slechts 60-70 vrouwen eileiderkanker. De meesten van hen zijn ouder dan 50 jaar. Soms komt de ziekte echter ook bij jongere vrouwen voor.
Wat is de oorzaak?
Het is niet goed duidelijk waarom eileiderkanker bij sommige vrouwen ontstaat. Mogelijk ontstaan kwaadaardige cellen door een aanhoudende ontsteking van de eileider. Daarnaast zou endometriose van de eileider mogelijk een rol kunnen spelen als risicofactor voor het ontstaan van eileiderkanker. Aan de andere kant zou het krijgen van veel kinderen, en het (langdurig) gebruik van de anticonceptiepil beschermend werken.
Net als bij eierstokkanker is er een verband tussen bepaalde afwijkingen in het DNA en het ontstaan van eileiderkanker. Het gaat om afwijkingen (mutaties) van het zogenaamde ‘BRCA-gen’ en het ‘TP53-gen’.
Welke symptomen geeft het?
Kanker van de eileider geeft niet altijd klachten. Vooral in een vroeg stadium zal de ziekte niet of nauwelijks symptomen geven. Naarmate het gezwel groeit neemt de kans op symptomen toe. De volgende symptomen kunnen dan voorkomen:
- buikpijn
- vaak pijn linksonder in de buik of pijn rechtsonder in de buik
- vaak buikkrampen
- afscheiding uit de vagina
- meestal waterige afscheiding uit de vagina, of
- bloederige afscheiding uit de vagina
- bloedverlies uit de vagina
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De arts kan de diagnose op het spoor komen door middel van lichamelijk onderzoek, bloedonderzoek en beeldvormend onderzoek. De diagnose wordt uiteindelijk vaak pas bevestigd tijdens de operatie waarbij het gezwel wordt verwijderd.
Lichamelijk onderzoek
Bij lichamelijk onderzoek kan de gynecoloog soms een zwelling in de onderbuik voelen. Er is vaak drukpijn linksonder of rechtsonder in de buik. Deze bevindingen kunnen echter ook bij andere aandoeningen passen.
Bloeonderzoek
Bij bloedonderzoek kunnen de zogenaamde ontstekingswaarden verhoogd zijn. Ook kan het CA-125 gehalte verhoogd zijn. CA-125 is een zogenaamde ’tumormerkstof’. Tumormerkstoffen zijn stojes in het bloed die kunnen wijzen op de aanwezigheid van kanker in het lichaam.
Beeldvormend onderzoek
Bij beeldvormend onderzoek (echo buik, vaginale echo, CT-scan, MRI-scan) is meestal een afwijking zichtbaar in de onderbuik. Het kan echter lastig zijn om te zien dat het om een gezwel van de eileider gaat.
Weefselonderzoek
Uiteindelijk wordt de diagnose vaak pas gesteld als het gezwel tijdens een operatie wordt verwijderd. De gynecoloog ziet dan dat het om een gezwel van de eileider gaat. Het weggenomen weefsel zal vervolgens door een patholoog-anatoom onder de microscoop worden bekeken. Daarbij kan de de diagnose eileiderkanker worden gesteld.
Stadiumindeling eileiderkanker
De uitgebreidheid van het gezwel wordt vastgesteld om de behandeling te bepalen. Hiervoor wordt vaak de indeling van FIGO gebruikt. FIGO is de internationale federatie voor gynecologie en obstetrie (Fédération Internationale de Gynécologie et d’Obstétrique):
- Stadium 0: De kwaadaardige cellen hebben zich nog niet uitgebreid; dit wordt ‘carcinoma in situ’ genoemd;
- Stadium I: Gezwel is beperkt tot de eileider(s);
- Stadium II: Gezwel groeit buiten de eileider(s) maar blijft binnen het kleine bekken;
- Stadium III: Gezwel breidt zich uit buiten het kleine bekken;
- Stadium IV: Er is sprake van uitzaaiingen (metastasen).
Wat is de behandeling?
Eileiderkanker wordt behandeld door een gynecoloog. Deze zal in eerste instantie kijken of het gezwel middels een operatie kan worden verwijderd. Vaak zal daarbij ook de eierstok worden verwijderd, en eventueel ook de baarmoeder. Als ook lymfeklieren in de buurt van het gezwel zijn aangetast zullen ook die worden verwijderd.
Na verwijdering van het gezwel kan worden bepaald van wat voor soort gezwel sprake is. Bij bijna 90% van de gevallen van eileiderkanker gaat het om een zogenaamd ‘adenocarcinoom’. Het restant bestaat uit zeldzamere vormen, zoals leiomyosarcomen en overgangscelcarcinomen.
Andere talen
Engelse vertaling
cancer of the fallopian tube, tubal cancer, primary fallopian tube carcinoma
Synoniemen
Andere namen voor eileiderkanker zijn kanker van de eileider, tubakanker en tubacarcinoom.
Verder lezen / Referenties
- M Rexhepi, E Trajkovska, H Ismaili, F Besimi en N Rufati, ‘Primary Fallopian Tube Carcinoma‘, gepubliceerd in Open Access Maced J Med Sci. van juni 2017; 5(3): pagina’s 344–348.