Eierstokkanker

Bijgewerkt op 5 september 2023 door Simpto.nl

Wat is eierstokkanker?

Eierstokkanker is een kwaadaardig gezwel van de eierstok(ken). Omdat het een kwaadaardig gezwel is heeft het de neiging om ongeremd te groeien. Dat kan leiden tot klachten in de directe omgeving van de eierstokken, maar ook tot uitzaaiing van kwaadaardige cellen naar andere delen van het lichaam.

De medische naam voor eierstokkanker is ovariumcarcinoom.

Hoe vaak komt het voor?

Elk jaar worden in Nederland ongeveer duizend nieuwe gevallen van eierstokkanker ontdekt. Deze vorm van kanker komt vooral voor bij oudere vrouwen, meestal tussen de 50-75 jaar.

Welke symptomen geeft het?

Eierstokkanker heeft in de buik veel ruimte om te groeien. Daardoor ontstaan pas laat klachten. De volgende klachten kunnen voorkomen:

Wat is de oorzaak?

De oorzaak van eierstokkanker is niet precies bekend. De aandoening komt vaker voor bij vrouwen die geen of weinig kinderen hebben. De anticonceptiepil heeft een beschermende werking tegen eierstokkanker. Deze feiten duiden erop dat het ontstaan van eierstokkanker te maken heeft met de geslachtshormonen. Hoe dit precies zit is onbekend.

Ook speelt erfelijkheid een rol. In ongeveer vijf procent van de gevallen heeft de ziekte te maken met een erfelijke aanleg. De aandoening ontstaat dan vaak op jongere leeftijd. Erfelijke eierstokkanker kan gepaard gaan met een andere soort kanker, bijvoorbeeld borstkanker. Eierstokkanker kan ook in combinatie met erfelijke dikke darmkanker optreden.

Genen die een rol spelen bij het ontstaan van eierstokkanker zijn het BRCA1- en het BRCA2-gen.

Gebruik van de anticonceptiepil, veel zwangerschappen hebben doorgemaakt en lang borstvoeding geven beschermen tegen het krijgen van eierstokkanker. Dat heeft ermee te maken dat de eierstokken tijdens gebruik van de anticonceptiepil, zwangerschap en het geven van borstvoeding niet of minder actief zijn.

Wat is het beloop?

Eierstokkanker breidt zich vaak ongemerkt uit. Dat betekent dat vrouwen vaak geen of weinig klachten hebben terwijl de tumor snel groeit. Eierstokkanker kan daardoor al uitgezaaid zijn als de patiënte zich voor het eerst bij de dokter meldt met klachten.

De levensverwachting van patienten met eierstokkanker zijn afhankelijk van de uitgebreidheid van de tumor bij het stellen van de diagnose. Als het gezwel niet is uitgebreid buiten de eierstok zelf is de 5-jaarsoverleving hoger dan 80%. Naarmate de tumor verder is uitgebreid is de overleving slechter.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt gesteld op grond van de klachten, de bevindingen bij lichamelijk onderzoek en beeldvormend onderzoek.

Beeldvormend onderzoek

Bij beeldvormend onderzoek van de buik kan de eierstok vergroot zijn. Ook kan vocht in de buik worden gevonden. Dit kan worden gevonden met echoscopie, CT-scan en/of MRI-scan.

Stagering eierstokkanker

FIGO (Fédération Internationale de Gynécologie et d’Obstétrique) stagering:

  • I – het gezwel beperkt zich tot de eierstok zelf
  • II – het gezwel breidt zich uit in het kleine bekken
  • III – uitbreiding naar het kleine bekken, het buikvlies en/of de regionale lymfeklieren
  • IV – uitzaaiingen op afstand

Wat is de behandeling?

Meestal wordt eierstokkanker behandeld met een operatie en chemotherapie.

Synoniemen

ovariumcarcinoom, ovarium carcinoom

Engelse vertaling

ovarian cancer

Duitse vertaling

Eierstockkrebs, Ovarialkarzinom

Verder lezen / Referenties

  • R Kruitwagen en T van Gorp, ‘Ovarium- en tubacarcinoom, nieuwe ontwikkelingen‘, gepubliceerd in Huisarts & Wetenschap van oktober 2012; 55(10): pagina’s 460-463.
  • A Zuckerman, A Pourvaziri, DH Ebb, B Boyraz, ‘Case 26-2023: A 15-year-old girl with abdominal pain and an ovarian mass’, gepubliceerd in The New England Journal of Medicine van 24 augustus 2023; 389(8): pagina’s 750-759.
Scroll naar boven