Bijgewerkt op 12 april 2022
Wat is een dunnedarmzweer?
Een dunnedarmzweer is een beschadiging van het slijmvlies van de dunne darm. Meestal ontstaat de beschadiging door inwerking van maagzuur op het slijmvlies van de dunne darm. Dunnedarmzweren ontstaan vooral in het eerste deel van de dunne darm, de zogenaamde twaalfvingerige darm (duodenum). De medische naam voor deze aandoening is ulcus duodeni.
Wat is de oorzaak?
Dunnedarmzweren kunnen verschillende oorzaken hebben. Ten eerste kan infectie met een bepaalde bacterie, de Helicobacter pylori, leiden tot een zweer in de maag of de dunne darm. Ten tweede kan het gebruik van bepaalde geneesmiddelen leiden tot het ontstaan van zweren aan het slijmvlies van maag en dunne darm. Het gaat dan vooral om ontstekingsremmende pijnstillers van de groep NSAIDs. Dat zijn middelen als diclofenac, ibuprofen en naproxen.
Verder zijn er nog een aantal aandoeningen en omstandigheden die leiden tot een verhoogd risico op het krijgen van dunnedarmzweren. Voorbeelden zijn roken, stress, levercirrose, de ziekte van Crohn, de ziekte van Behçet en het syndroom van Zollinger-Ellison (gastrinoom).
Welke symptomen geeft het?
Een dunnedarmzweer kan tot de volgende klachten en ziekteverschijnselen leiden:
- buikpijn
- vaak pijn midden in de bovenbuik
- pijn treedt vaak een aantal uren na de maaltijd op, dus ook ’s nachts
- opgeblazen gevoel in de buik
- misselijkheid
- braken
- soms bloedbraken (hematemese)
- verminderde eetlust
- zwarte ontlasting (door bloedverlies uit de zweer)
In sommige gevallen kan een dunnedarmzweer zich uitbreiden door de gehele darmwand. Dan kan een gaatje in de darmwand ontstaan. Dit wordt darmperforatie genoemd. Dat is een ernstige aandoening aangezien via het gaatje darminhoud naar de buikholte kan lekken. Daar kan het buikvliesontsteking (peritonitis) veroorzaken.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Wat is de behandeling?
Behandeling bestaat uit leefstijladviezen en geneesmiddelen. Het gaat dan om geneesmiddelen die de aanmaak en afscheiding van maagzuur verminderen (maagzuurremmers) en, in het geval van besmetting met Helicobacter pylori, antibiotica.
Leefstijladviezen
Voor mensen met een maagzweer of een dunnedarmzweer is het van belang om te stoppen met roken, te stoppen met (overmatig) alcoholgebruik, en te stoppen met het (chronische) gebruik van NSAIDs.
Maagzuurremmers
Geneesmiddelen die de afscheiding van maagzuur verminderen zijn de zogenaamde protonpompremmers, zoals omeprazol en pantoprazol, en H2-receptorantagonisten, zoals ranitidine en famotidine.
Antibiotica
Als er sprake is van besmetting met de Helicobacter-bacterie zal de behandelend arts antibiotica voorschrijven. Het gaat dan om middelen als amoxicilline en claritromycine.
Synoniemen
zweer van de dunne darm, zweer dunne darm, dunne darm zweer, ulcus duodeni, zweer van de twaalfvingerige darm, twaalfvingerigedarmzweer
Engelse vertaling
duodenal ulcer, ulcus duodeni