Cyclothyme stoornis

Bijgewerkt op 22 december 2021

Wat is een cyclothyme stoornis?

Een cyclothyme stoornis is een psychische aandoening waarbij periodes van een opgewonden stemming (manie) afwisselen met periodes met een depressieve stemming.

Een cyclothyme stoornis kan beschouwd worden als een milde vorm van de bipolaire stoornis (manische depressiviteit). Dat betekent dat de symptomen die voorkomen milder zijn dan bij iemand met een bipolaire stoornis.

Het kenmerk van cyclothymie is dat episodes van depressie en manie snel op elkaar volgen met relatief korte tussenpozen van enkele dagen tot enkele weken.

Andere namen die voor deze aandoening worden gebruikt zijn ‘cyclothymie’, ‘cyclodysthyme stoornis‘ of ‘cyclodysthymie‘.

Hoe vaak komt het voor?

Deze aandoening ontstaat jaarlijks bij naar schatting ruim duizend mensen in Nederland.

Wie krijgt het?

Een cyclothyme stoornis wordt vaker bij vrouwen dan bij mannen geconstateerd. Hoogstwaarschijnlijk komt dit doordat vrouwen zich eerder bij de arts melden dan mannen. In werkelijkheid is er waarschijnlijk geen verschil in voorkomen tussen mannen en vrouwen.

Cyclothymie ontstaat vaak rond het 20ste levensjaar.

Oorzaak cyclothyme stoornis

Het is niet precies bekend wat de oorzaak is. Waarschijnlijk is het een combinatie van erfelijke aanleg en (stressvolle) omstandigheden.

Symptomen cyclothyme stoornis

Tijdens de manische (drukke of opgewonden) fase kunnen de volgende symptomen voorkomen:

  • overdreven vrolijk
  • overdreven optimistisch
  • zichzelf belangrijk vinden
  • snel praten
  • gedachten schieten door het hoofd
  • agressief gedrag
  • niet of weinig rekening houden met anderen
  • opgewonden
  • toegenomen lichamelijke activiteit
  • roekeloos gedrag
  • kooplust
  • toegenomen ambitieniveau
  • meer zin in seks of afwijkend seksueel gedrag; kan bijvoorbeeld leiden tot veel wisselende (buitenechtelijke) relaties
  • minder slapen / minder behoefte aan slaap
  • snel afgeleid
  • moeite met concentreren

Tijdens de sombere of depressieve fase kunnen de volgende symptomen voorkomen:

  • besluiteloos / moeite met het nemen van beslissingen
  • moeite met concentreren
  • vergeetachtig
  • gevoelens van schuld
  • gevoel hebben waardeloos te zijn
  • pessimistisch
  • depressief
  • onverschillig
  • gevoelens van hopeloosheid
  • afhankelijk van anderen
  • snel boos of geirriteerd
  • lusteloosheid
  • teruggetrokken gedrag
  • geen trek in eten
  • geen zin in seks
  • niet goed voor zichzelf kunnen zorgen
  • moeheid
  • slecht slapen

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt gesteld op grond van de symptomen. Meestal gebeurt dit door een psycholoog of psychiater.

Voor het stellen van de diagnose is het van belang dat er afwisselend fasen zijn met drukke of opgewonden symptomen en fasen met sombere of depressieve symptomen. Daarnaast moeten deze fasen elkaar afwisselen zonder dat er tussendoor langere tijd geen symptomen zijn. Tenslotte moeten de symptomen al langere tijd bestaan (minimaal 1-2 jaar).

Behandeling cyclothyme stoornis

Er zijn een aantal behandelingsmogelijkheden voor deze stoornis. Deze kunnen worden onderverdeeld in medicamenteus en niet-medicamenteus. Soms wordt een combinatie van beiden gebruikt.

Medicamenteuze behandeling

Soms wordt gebruik gemaakt van geneesmiddelen die ook worden gebruikt bij de behandeling van bipolaire stoornis (manische depressiviteit), zoals:

Niet-medicamenteuze behandeling

Er zijn verschillende niet-medicamenteuze behandelingsmogelijkheden, waaronder cognitieve gedragstherapie.

Beloop en prognose

tekst volgt

Engelse vertaling

cyclothymic disorder, cyclothymia

Synoniemen

Andere namen voor cyclothyme stoornis zijn cyclothymie, cyclodysthyme stoornis en cyclodysthymie.

3 gedachten over “Cyclothyme stoornis”

  1. Tilly Persoons

    Het is alsof men in een schommel zit, eens omhoog gaand lijkt het allemaal zo heerlijk maar eens het ritme is verbroken zit je daar moedeloos als een kind te wachten tot iemand je weer eens duwt… sterkte je bent niet alleen in dit pretpark dat soms meer op iets anders lijkt.

  2. De vaststelling van de psycholoog en pscyarter. Bij mij is cyclothy mie stoornis .
    Mijn vraag is , kan men er totaal vanaf geraken . En hoe

    1. Wim Huismans

      Ik hoop al meer dan 30 jaar dat het overgaat, helaas, het zit in je lijf (genen) en is waarschijnlijk bij de meeste mensen erfelijk bepaald.
      Ik dacht altijd alleen aan manisch-depressief, maar dit beeld past beter bij me denk ik.
      Het is gewoon; kaken op elkaar en doorgaan, bij de manie-verschijnselen is dat makkelijker dan bij de dip-periode. Er is voor mij een troost, na regen komt ooit steeds weer zonneschijn. Ik heb medicatie geprobeerd, maar mijn gevoelsleven raakte ik kwijt, dan maar af & toe lijden. Sterkte

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven