Bijgewerkt op 22 maart 2023
Wat is een cor pulmonale?
Een cor pulmonale is een vergroting van het rechter deel van het hart als gevolg van afwijkingen in de longen. Het gaat om longaandoeningen die leiden tot een verhoogde druk in de longslagader (pulmonale hypertensie). De rechter kamer van het hart moet dan bloed tegen een verhoogde weerstand de longen in pompen. Dit leidt op den duur tot verdikking en/of verwijding van de wand van de rechter kamer.
Wat is de oorzaak?
Het rechter deel van het hart ontvangt zuurstofarm bloed uit het lichaam en pompt dat door naar de longen. Daar neemt het bloed zuurstof uit de ingeademde lucht op. Een cor pulmonale is een vergroting van het rechter deel van het hart als gevolg van afwijkingen in de longen. Het gaat om longaandoeningen die leiden tot een verhoogde druk in de longslagader (pulmonale hypertensie). De rechter kamer van het hart moet dan bloed tegen een verhoogde weerstand de longen in pompen. Dit leidt op den duur tot verdikking en/of verwijding van de wand van de rechter kamer.
In de tabel hieronder staan de verschillende oorzaken van cor pulmonale.
| ACUUT of CHRONISCH | OORZAKEN |
| acuut cor pulmonale | longembolie |
| spanningspneumothorax | |
| status astmaticus | |
| chronisch cor pulmonale | astma (ernstige vormen) |
| chronische bronchitis | |
| longfibrose | |
| Pickwick-syndroom | |
| recidiverende longemboliën | |
| sarcoïdose | |
| schistosomiasis | |
| stoflongen (pneumoconiose) | |
| taaislijmziekte (cystische fibrose) | |
| tuberculose |
Welke symptomen geeft het?
Cor pulmonale geeft van zichzelf weinig klachten. Klachten die op kunnen treden zijn:
Verder kunnen symptomen en ziekteverschijnselen van de onderliggende oorzaak aanwezig zijn. Ook kan in het geval van langer bestaand cor pulmonale de functie van het rechter hart sterk verminderen. In dat geval wordt gesproken van rechter hartfalen of rechtsfalen.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose kan worden gesteld op grond van de klachten en de bevindingen bij lichamelijk onderzoek. Een elektrocardiogram (ECG) en beeldvormend onderzoek van het hart kunnen de diagnose bevestigen.
ECG
Op een ECG zijn aanvankelijk niet of nauwelijks afwijkingen zichtbaar. Later kunnen afwijkingen ontstaan die passen bij een verdikking (hypertrofie) van de wand van de rechter hartkamer (rechter ventrikel). Ook kan een zogenaamd rechter bundeltakblok optreden.
Beeldvormend onderzoek
Beeldvormend onderzoek kan bestaan uit echoscopie van het hart en/of een röntgenfoto van de borstkas. Echoscopie van het hart toont verdikking en/of verwijding (dilatatie) van de rechter hartkamer (rechter ventrikel). Soms wordt ook een lekkende tricuspidaalklep (tricuspidiaalinsufficiëntie) gezien.
Op een röntgenfoto van de borstkas (X-thorax) zijn afwijkingen aan de hartcontour en van het kaliber van de longslagaders zichtbaar. De hartcontour is op de voor-achterwaartse foto naar rechts uitgebreid. Op de zijwaartse foto vult het hart de gehele retrosternale ruimte.
Synoniemen
pulmonale hartziekte
Engelse vertaling
pulmonary heart disease, cor pulmonale
Duitse vertaling
Cor pulmonale, Lungenherz
Engelse vertaling
pulmonary heart disease, cor pulmonale