Bijgewerkt op 21 maart 2023 door Simpto.nl
Wat is COPD?
COPD is een longziekte die leidt tot vernauwing van de luchtwegen. Dit leidt tot klachten als hoesten, vaak met het opgeven van slijm, en kortademigheid. COPD is een afkorting van de engelse term Chronic Obstructive Pulmonary Disease. In de nederlandse taal wordt wel gesproken van chronisch obstructieve longziekte. Voorheen werd onderscheid gemaakt tussen chronische bronchitis en longemfyseem. Tegenwoordig worden beide aandoeningen gezien als een verschillende uiting van COPD. Voordat de term COPD in zwang kwam werd vaak gesproken van CARA. Dat is een afkorting voor Chronische Aspecifieke Respiratoire Aandoeningen. Hieronder vielen astma, chronische bronchitis en longemfyseem.
Welke symptomen geeft het?
De volgende klachten kunnen voorkomen:
- kortademigheid
- aanvankelijk alleen bij inspanning, bijv. sporten
- later ook in rust
- hoesten
- vaak met het opgeven van slijm
- het slijm kan helder zijn, maar het kan ook gelig, groenig of bruinig van kleur zijn
- verhoogde gevoeligheid (prikkelbaarheid) van de luchtwegen. Dit houdt in dat de luchtwegen geprikkeld kunnnen reageren op bepaalde stoffen, op de rook van sigaretten, op temperatuurwisselingen enz. Dit leidt dan tot hoesten en/of kortademigheid.
- soms ophoesten van bloederig slijm
- soms een piepende ademhaling
Wat is het beloop?
Bij mensen met COPD gaat de functie van de longen geleidelijk achteruit. Dit wordt beoordeeld aan de hand van de zogenaamde geforceerde expiratoire 1-secondewaarde (FEV1).
Mensen met ernstige COPD leven over het algemeen minder lang dan mensen zonder COPD. Ook is de kwaliteit van leven geringer omdat men bepaalde dingen niet of slechts moeilijk kan doen. Uiteindelijk zal ongeveer de helft van de mensen met COPD overlijden aan ademhalingsproblemen.
Hoe wordt de ernst bepaald?
Om de ernst van de COPD te bepalen wordt de zogenaamde geforceerde expiratoire 1-secondewaarde (FEV1) gemeten. De FEV1 wordt zowel in absolute zin weergegeven als in verhouding tot de verwachte FEV1 zoals die op grond van gegevens uit de bevolking is verkregen.
Wat is de oorzaak?
De belangrijkste oorzaak voor het ontstaan van COPD is het roken van sigaretten. Daarnaast kan de aandoening ook ontstaan of verergeren door het inademen van verontreinigde lucht.
Wat is de behandeling?
COPD wordt meestal behandeld met leefstijladviezen en medicijnen. Leefstijladviezen betreffen vooral het eventueel stoppen met roken, het vermijden van verontreinigde lucht, en het zorgen voor een goede lichamelijke conditie. Geneesmiddelen tegen COPD zijn er op gericht de luchtwegen te verwijden, zodat makkelijker geademd kan worden. Ze worden meestal toegediend via een inhalator. Vaak wordt begonnen met een kortwerkende luchtwegverwijder, zoals bijvoorbeeld ipratropium of een β2-sympathicomimeticum. Bij aanhoudende klachten wordt vaak een langwerkende luchtwegverwijder, zoals bijvoorbeeld tiotropium, voorgeschreven. Wanneer vaak verergeringen (exacerbaties) optreden kan de behandelend arts besluiten inhalatiecorticosteroïden voor te schrijven.
Heb ik een griepprik nodig?
In het algemeen is bij de genoemde drie luchtwegaandoeningen een griepprik zeer verstandig. Ook als u al wat ouder bent en regelmatig last heeft van benauwdheid en kortademigheid. Raadpleeg hierover de huisarts.
Engelse vertaling
chronic obstructive pulmonary disease (COPD)
Duitse vertaling
Chronische obstruktive Lungenkrankheit, Chronische obstruktive Lungenerkrankung