Chronische lymfatische leukemie

Wat is chronische lymfatische leukemie (CLL)?

Chronische lymfatische leukemie – vaak afgekort tot ‘CLL’ – is een vorm van bloedkanker (leukemie). Bij deze vorm van leukemie maakt het beenmerg te veel lymfocyten aan. Dat kan leiden tot verschillende klachten en ziekteverschijnselen, waaronder moeheid, koorts, nachtzweten, afvallen en gezwollen lymfeklieren. De aandoening wordt in de loop van jaren langzaam ernstiger.

Wat is de oorzaak?

Waarom chronische lymfatische leukemie ontstaat is niet altijd duidelijk. Bij ongeveer 10% van de mensen is er sprake van erfelijke aanleg voor de ziekte. De aandoening komt dan in de familie voor. Verder zijn een aantal risicofactoren voor het ontstaan van CLL bekend. Het gaat dan om blootstelling aan giftige stoffen, waaronder bepaalde insecticides, en ook het doormaken van bepaalde infectieziekten.

Hoe vaak komt het voor?

Rond de 1000 mensen krijgt jaarlijks in Nederland de diagnose chronische lymfatische leukemie. De meesten zijn ouder dan 60 jaar. De aandoening komt bijna twee keer vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.

Welke symptomen geeft het?

Aanvankelijk zijn er meestal geen symptomen. Naarmate de ziekte voortschrijdt kunnen de volgende klachten en ziekteverschijnselen optreden:

  • aanhoudende vermoeidheid
  • nachtzweten
  • afvallen
  • koorts
  • vergrote lymfeklieren, dit kan leiden tot:
    • bultjes voelbaar in de lies
    • bultjes voelbaar in de nek
    • bultjes voelbaar in de oksel
    • … etc.
  • verminderde weerstand, met als gevolg:
    • regelmatig infecties

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose kan worden vermoed op grond van de klachten en de bevindingen bij lichamelijk onderzoek. De diagnose kan worden bevestigd met behulp van bloedonderzoek en beenmergonderzoek.

Lichamelijk onderzoek

Bij lichamelijk onderzoek kan de arts soms voelen dat de milt vergroot is. Dit wordt splenectomie genoemd.

Wat is de behandeling?

Mensen met een vroeg stadium van de ziekte worden meestal geobserveerd zonder dat er behandeld wordt. Dat betekent dat ze regelmatig op controle komen bij de hematoloog. In een later stadium ontstaan wel symptomen. Dan kan de aandoening worden behandeld met chemotherapie en immunotherapie. Ook is vaak sprake van verminderde weerstand tegen infecties. In geval kan van infecties door bacteriën worden behandeld met antibiotica.

Chemotherapie

Verschillende antikankermiddelen (cytostatica) kunnen worden gebruikt om chronische lymfatische leukemie te behandelen. In het verleden werden middelen als cyclofsfamide, fludarabine en rituximab gebruikt. Tegenwoordig worden vaak nieuwere middelen gebruikt, namelijk zogenaamde BTK-remmers zoals acalabrutinib en ibrutinib.

Engelse vertaling

chronic lymphocytic leukemia

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven