Bijgewerkt op 17 januari 2024 door Simpto.nl
Wat zijn brandwonden?
Brandwonden zijn pijnlijke wonden die ontstaan door verbranding van huid, slijmvliezen en/of onderhuids bindweefsel.
Wat is de oorzaak?
Brandwonden kunnen op verschillende manieren ontstaan, zoals:
- contact met vuur, bijvoorbeeld steekvlam bij werken met spiritus of andere brandbare stof
- contact met hete vloeistof, bijvoorbeeld heet water, hete thee of koffie morsen
- contact met hete oppervlakten, bijvoorbeeld overnplaat, kookplaat, hete kachel of radiator
- contact met bijtende stof
- elektrocutie van de huid
- zonnebrand
Welke symptomen geeft het?
De volgende symptomen en ziekteverschijnselen kunnen optreden:
- rode verkleuring van de huid
- wond is zeer pijnlijk
- soms ontstaat een blaar op de plek van de brandwond
- soms is de huid bleek verkleurd, of zwart (verkoold)
Wanneer meer dan zo’n 10% van het huidoppervlak verbrand is kan shock optreden.
Wanneer contact opnemen met de arts?
Neem contact op met de (huis)arts als:
- de brandwond groter is dan de handpalm van degene die zich heeft gebrand
- sprake is van een bleke of zwarte verkleuring van de huid die geen pijn doet
- de brandwond grote blaren bevat
- de brandwond optreedt bij een baby of een klein kind
- de brandwond zich bevindt in het gezicht, de hals, op de handen of op de geslachtsdelen
- na enige tijd geelgroen vocht uit de brandwond komt
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Meestal is direct duidelijk dat er sprake is van een brandwond.
Om de ernst van brandwonden te kunnen beoordelen, heeft men brandwonden in drie graden ingedeeld. Hoe hoger de graad, des te dieper de brandwond.
- 1ste graad – de huid is rood en pijnlijk
- 2de graad – de huid is rood en pijnlijk, en er zijn blaren
- 3de graad – de huid is zwart (verkoold) of juist bleek (gekookt of geloogd), de plek is pijnloos (door verbranding van de zenuwen die de huid voorzien)
Wat is de behandeling?
Na verbranding direct beginnen met koelen van het verbrande huidoppervlak, bij voorkeur met koud stromend water. Laat het water niet te hard stromen. Als geen koud stromend water beschikbaar is kun je natgemaakte doeken gebruiken. De aangetaste huid dient minimaal 15 minuten te worden gekoeld. Het idee is dat daarmee wordt voorkomen dat de hoge temperatuur onder de huid doorwerkt in het onderhuidse bindweefsel.
Kleine 1ste graads brandwonden na het koelen aan de lucht laten drogen of eventueel afdekken met steriele pleister. Grotere 2de graads brandwonden en 3de graads brandwonden kun je afdekken met een steriel verband. Als je dit niet hebt kun je bijvoorbeeld een schone theedoek gebruiken. Blaren NIET doorprikken, en geen zalf op de brandwond smeren. Dit verhoogt het risico op infectie.
Bij brandwonden in het gezicht kunnen ook de luchtwegen zijn aangetast. Daarom is het van belang om snel naar de EHBO te gaan. Als verstikking dreigt is het van belang om zittend te worden vervoerd.
Synoniemen
verbranding, thermisch letsel
Engelse vertaling
burns