Inhoud
Wat is een borderline persoonlijkheidsstoornis?
Mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis hebben vaak een extreme angst om verlaten te worden, vaak een wisselende stemming, gevoelens van depressie, woedeaanvallen en andere kenmerken. Deze kenmerken zijn bij hen zodanig ernstig dat ze het dagelijks leven beïnvloeden. Mensen met deze persoonlijkheidsstoornis hebben daarom moeite om bijvoorbeeld hun studie af te maken of om langdurig geschikt werk te vinden.
De term ‘borderline persoonlijkheid’ werd voor het eerst gebruikt door Dr Adolph Stern in 1938. Hij bedoelde daarmee ‘op de grens tussen psychose en neurose’.
Symptomen
- De volgende symptomen of kenmerken kunnen voorkomen:
- Moeilijk een langdurige relatie met anderen kunnen onderhouden; vaak uit angst om weer in de steek gelaten te worden;
- Impulsief gedrag waarbij geen rekening wordt gehouden met de gevolgen van het gedrag; dit kan zich uiten als bijvoorbeeld:
- geld verkwisten
- roekeloos autorijden
- vraatzucht
- seksuele uitspattingen
- Niet vooruit kunnen plannen
- Woedeuitbarstingen, aggressief gedrag
- Gevoel van ‘leegte’
- (Dreigen met) zelfverminking
- Verlatingsangst
Oorzaak
Het is niet precies bekend wat de oorzaak is. Veel mensen met een borderline stoornis zijn in de jeugd door de ouders op een of andere wijze mishandeld of in de steek gelaten. Verder komt de aandoening soms in de familie voor. Uit onderzoek blijkt dat erfelijkheid een rol kan spelen.
Wat is de behandeling?
Borderline persoonlijkheidsstoornis wordt meestal behandeld met bepaalde vormen van cognitieve gedragstherapie. Soms zal de behandelend arts ook geneesmiddelen voorschrijven. Zo kan, in het geval van depressieve symptomen, een antidepressivum worden voorgeschreven. Woedeaanvallen worden soms behandeld met middelen als lamotrigine, topiramaat en olanzapine.
Bij wie komt het voor?
De aandoening begint meestal op jong volwassen leeftijd. De aandoening komt iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.
Wat is het beloop?
Borderline persoonlijkheidsstoornis is een aandoening waar je niet van geneest. Het beloop van de aandoening kan sterk wisselen van persoon tot persoon.
Bekende patiënten
Vincent van Gogh had mogelijk een borderline persoonlijkheidsstoornis.
Engelse term
borderline personality disorder
ICD10-code
F60.3
Synoniemen
Andere namen voor borderline persoonlijkheidsstoornis zijn borderlinestoornis, borderline stoornis, borderlinepatiënt, borderline syndroom, en emotioneel instabiele persoonlijkheidsstoornis.