Bijgewerkt op 2 oktober 2024
Welke behandeling zijn er voor blaaspijnsyndroom (interstitiële cystitis)?
Er zijn verschillende behandelingen voor blaaspijnsyndroom. Geen van de behandelingen zal voor iedereen werken. Van te voren is ook slecht te voorspelen welke behandeling voor wie gaat werken. Daarom zullen vaak meerdere behandelingen worden geprobeerd voordat de juiste behandeling wordt gevonden.
Deze webpagina geeft een overzicht van de verschillende behandelingen, met hun voor- en nadelen. Voor de meeste behandelingen ontbreekt goed wetenschappelijk bewijs of ze werken (of niet werken). De behandeling van blaaspijnsyndroom kan bestaan uit:
- leefstijladviezen
- geneesmiddelen
- blaasspoelingen
- fysiotherapie
- alternatieve behandelingen
Leefstijladviezen
Voor sommige mensen met blaaspijnsyndroom kunnen de volgende leefstijladviezen helpen:
- verminderen van stress – denk hierbij aan regelmatig sporten, het nemen van een warm bad of warme douche, toepassen van meditatie of mindfulness technieken etc.
- genoeg drinken – voldoende drinken zorgt ervoor dat het lichaam genoeg vocht binnenrkrijgt; dit is van belang voor de algehele gezondheidstoestand.
- bijhouden van een dieetdagboek – door bij te houden wat je precies eet kun je er achter komen of bepaalde voedingsmiddelen de klachten uitlokken of verergeren; door deze voedingsmiddelen te vermijden kun je de klachten vervolgens beïnvloeden.
- stoppen met roken – stofjes in sigaretten kunnen de blaas irriteren; stoppen met roken kan dan helpen de klachten te verminderen.
Geneesmiddelen
Er zijn verschillende soorten geneesmiddelen die kunnen worden gebruikt bij blaaspijnsyndroom. Hieronder volgt een overzicht.
Pijnstillers
Vrij verkrijgbare pijnstillers kunnen worden gebruikt tegen de pijn. Denk daarbij aan middelen als paracetamol en ibuprofen. Ibuprofen behoort tot een groep pijnstillers die NSAIDs worden genoemd. Omdat dit soort middelen bij langdurig gebruik ernstige bijwerkingen kunnen geven wordt aanbevolen ze slechts enkele dagen te gebruiken.
Geneesmiddelen tegen zenuwpijn
Als paracetamol en NSAIDs niet of onvoldoende werken worden vaak middelen voorgeschreven die werkzaam zijn tegen zenuwpijn. Het gaat dan om middelen als amitriptyline, gabapentine, en pregabaline.
amitriptyline
Amitriptyline is van oorsprong een geneesmiddel tegen depressie (antidepressivum). Het wordt echter ook gebruikt bij de behandeling van vormen van pijn die niet goed reageren op gewone pijnstillers.
gabapentine
Gabapentine is van oorsprong een geneesmiddel tegen epilepsie (anti-epilepticum). Het wordt echter ook gebruikt bij de behandeling van zenuwpijnen.
pregabaline
Net als gabapentine is pregabaline een anti-epilepticum. Het wordt ook gebruikt bij de behandeling van zenuwpijnen.
Geneesmiddelen die de blaas ontspannen
Er zijn een aantal geneesmiddelen die direct inwerken op de spiervezels in de wand van de blaas. Dit soort middelen worden urologische spasmolytica genoemd. Ze ontspannen de blaas. Daarmee kunnen ze pijnklachten, maar vooral ook het gevoel van aandrang verminderen. Het gaat om middelen als mirabegron, solifenacine, en tolterodine.
mirabegron
Mirabegron is een geneesmiddel dat wordt gebruikt voor de behandeling van het overactieve blaassyndroom. Het ontspant de blaasspier.
solifenacine
Solifenacine werkt ook op de blaasspier. Het wordt vooral voorgeschreven aan mensen met urine-incontinentie ten gevolge van een overactieve blaas. Aan kinderen wordt het soms voorgeschreven vanwege een neurogene blaas.
tolterodine
Net als mirabegron en solifenacine is tolterodine is een geneesmiddel tegen urine-incontinentie bij een overactieve blaas.
Overige geneesmiddelen
pentosanpolysulfaatnatrium (Elmiron)
Pentosanpolysulfaatnatrium (of pentosanpolyzwavelzuur) vermindert pijnklachten. Het is geschikt voor een kleine groep mensen met blaaspijnsyndroom. Het wordt alleen voorgeschreven door urologen.
Botuline-injecties
Buline-injecties (Botox) kunnen direct in de blaaswand worden gegeven om symptomen als pijn en vaak plassen tegen te gaan.
Blaasspoelingen
Bij blaasspoelingen worden geneesmiddelen via een slangetje (catheter) direct in de blaas gespoten. Voorbeelden van dergelijke middelen zijn:
- lignocaïne – een pijnstillend middel dat lokaal in de blaas werkt (lokaal anestheticum)
- combinatie van middelen corticosteroïden, natriumbicarbonaat en heparine
- hyaluronzuur of chondroïtinesulfaat – deze middelen zouden mogelijk een helende werking hebben op het slijmvlies aan de binnenkant van de blaas
- antibiotica, eventueel in combinatie met een lokaal werkende pijnstiller (lokaal anestheticum) en/of corticosteroïden – hiermee zouden ontsteking en eventueel aanwezige infecties worden aangepakt
Ondersteunende behandeling
Verder zijn er een aantal behandelingen die ook kunnen helpen bij het verminderen van de klachten, zoals:
- fysiotherapie – gespecialiseerde fysiotherapeuten kunnen oefeningen voor de bekkenbodemspieren aanleren die leiden tot ontspanning van de blaas en daardoor vermindering van pijnklachten
- acupunctuur – helpt sommige mensen bij het verlichten van pijnklachten
- psychologische begeleiding – kan helpen om beter om te gaan met de klachten, zodat de aandoening minder impact heeft op het dagelijks leven
- transcutaneous electrical nerve stimulation (TENS) – hierbij worden met een apparaatje elektrische prikkels door het lichaam gestuurd; deze prikkels moeten de hersenen afleiden zodat de pijnprikkels minder goed worden waargenomen
- operatie – dit wordt alleen gedaan bij bepaalde onderliggende aandoeningen, of als andere behandelingen niet helpen
Operaties en andere medische ingrepen die soms worden toegepast zijn:
- cauterisatie – dichtschroeien van afwijkingen in de blaas met behulp van elektrische stroom of laserlicht
- blaasdistensie – oprekken van de blaas door vocht in de blaas te laten lopen
- neuromodulatie – het implanteren van een apparaatje waarmee de zenuwen van de blaas kunnen worden geprikkeld; dit helpt bij het verlichten van de pijn en het verminderen van plotselinge aandrang om te plassen
- operatief verwijderen van de blaas (cystectomie) – dit wordt heel soms als laatste redmiddel toegepast; hierbij is het noodzakelijk om een alternatieve route te maken om de urine het lichaam te laten verlaten.