Bipolaire stoornis

Bijgewerkt op 3 mei 2021 door Simpto.nl

Wat is een bipolaire stoornis?

Een bipolaire stoornis is een psychische ziekte waarbij periodes met een depressieve stemming afwisselen met periodes met een overdreven opgewonden en vrolijke stemming. Andere woorden voor hetzelfde ziektebeeld zijn ‘manische depressie’, ‘manisch-depressieve stoornis‘ en ‘manische depressiviteit‘. Iemand die een bipolaire stoornis heeft wordt ook wel ‘manisch depressief’ genoemd. Een lichte vorm van deze aandoening wordt ‘cyclothyme stoornis‘ genoemd.

Hoe vaak komt ‘t voor?

De kans om in het leven een bipolaire stoornis te krijgen wordt in Nederland geschat op 3%. Dat betekent jaarlijks bij zo’n 5.000 mensen in Nederland deze diagnose wordt gesteld.

Bij wie komt ‘t voor?

Bipolaire stoornis komt vooral voor bij mensen in de leeftijdsgroep van 15-30 jaar. De aandoening komt iets vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Oorzaak bipolaire stoornis

De exacte oorzaak van deze aandoening is niet bekend. In de hersenen van mensen met bipolaire stoornissen zijn afwijkingen aangetoond die betrekking hebben op de hoeveelheid neurotransmitters in de hersenen. Neurotransmitters zijn stofjes die verantwoordelijk zijn voor de signaaloverdracht tussen zenuwcellen in de hersenen en de rest van het zenuwstelsel.

Er is ook een theorie die zegt dat de kans op het krijgen van de aandoening verhoogd is bij mensen die te weinig omega-3-vetzuren in hun voeding hebben. Omega-3-vetzuren zitten onder andere in vis.

Symptomen bipolaire stoornis

Tijdens de drukke of opgewonden fase kunnen de volgende symptomen voorkomen:

• overdreven vrolijk
• overdreven optimistisch
• zichzelf belangrijk vinden
• snel praten
• gedachten schieten door het hoofd
• agressief gedrag
• niet of weinig rekening houden met anderen
• opgewonden
• toegenomen lichamelijke activiteit
• roekeloos gedrag
• kooplust
• toegenomen ambitieniveau
• meer zin in seks
• minder slapen / minder behoefte aan slaap
• snel afgeleid
• moeite met concentreren

Tijdens de sombere of depressieve fase kunnen de volgende symptomen voorkomen:

• besluiteloos / moeite met het nemen van beslissingen
• moeite met concentreren
• vergeetachtig
• gevoelens van schuld
• gevoel hebben waardeloos te zijn
• pessimistisch
• depressief
• onverschillig
• gevoelens van hopeloosheid
• afhankelijk van anderen
• snel boos of geirriteerd
• lusteloosheid
• teruggetrokken gedrag
• geen trek in eten
• geen zin in seks
• niet goed voor zichzelf kunnen zorgen
• moeheid
• slecht slapen

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt meestal door een psychiater gesteld. Deze zal aan de hand van de klachten, en vooral ook afwisselen van de periodes met een depressieve stemming met periodes met een opgewonden stemming, de diagnose stellen.

Er wordt nog onderscheid gemaakt tussen een bipolaire en een cyclothyme stoornis. Bij de laatste aandoening zijn de klachten minder ernstig.

Behandeling bipolaire stoornis

Het is niet mogelijk om de aandoening te genezen. Wel zijn er geneesmiddelen beschikbaar waarmee de klachten in zowel de depressieve als de drukke fase onderdrukt kunnen worden. Dit soort middelen worden wel ‘stemmingsstabilisatoren’ genoemd. De meest gebruikte geneesmiddelen voor de behandeling van bipolaire stoornis zijn lithium, bepaalde antipsychotica en bepaalde anti-epileptica.

Lithium

Dit is het meest voorgeschreven middel bij de behandeling van bipolaire stoornissen. Omdat het middel nogal wat bijwerkingen kan veroorzaken, vooral als het in hogere doseringen wordt gebruikt, moet regelmatig de bloedspiegel worden gecontroleerd. Bij overdosering dreigt een lithiumvergiftiging (lithiumintoxicatie) te ontstaan.

Antipsychotica

Het gaat hier om zogenaamde ‘atypische antipsychotica‘, zoals olanzapine, risperidon en quetiapine.

Antiepileptica

Bepaalde geneesmiddelen tegen epilepsie (anti-epileptica) blijken ook werkzaam tegen bipolaire stoornis. Voorbeelden zijn valproïnezuur en lamotrigine.

Beloop en prognose

De klachten houden vaak vele jaren of zelfs levenslang aan. Dat betekent ook dat meestal gedurende vele jaren geneesmiddelen moeten worden geslikt.

Verder lezen

Er bestaat een uitstekend Engelstalig patiëntenboek over bipolaire stoornis: ‘Bipolar Disorder: A Guide for Patients and Families’. Het heeft 288 pagina’s en is geschreven voor patiënten en hun familieleden.

Het boek is geschreven door Dr. Francis Mark Mondimore, een expert op dit gebied. Het boek is niet in Nederland verkrijgbaar maar kan worden besteld via Amazon.com. Klik voor meer informatie op de afbeelding hieronder.

Klik voor een uitgebreid overzicht van engelstalige boeken over bipolaire stoornis op de volgende link: boeken over bipolaire stoornis – engelstalig

Engelse vertaling

bipolar disorder

---

Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 17 december 2014
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 3 oktober 2017

---

Synoniemen

Andere namen voor bipolaire stoornis zijn ‘manische depressie’, ‘manisch-depressieve stoornis’ en ‘manische depressiviteit’.

---

bipolaire stoornis – producten en diensten