Bijgewerkt op 29 januari 2024
Wat is bewegingsziekte?
Bewegingsziekte is een aandoening die leidt tot klachten als misselijkheid, zweten, zich ziek voelen, en braken. Het wordt veroorzaakt door beweging van het eigen lichaam of beweging van de omgeving. De medische naam voor bewegingsziekte is kinetose. Omdat bewegingsziekte vaak voorkomt tijdens reizen – bijvoorbeeld per auto, boot of vliegtuig – wordt ook wel gesproken van reisziekte.
Welke vormen zijn er?
Afhankelijk van de onderliggende oorzaak wordt onderscheid gemaakt tussen de volgende vormen van bewegingsziekte:
- luchtziekte = bewegingsziekte die optreedt tijdens vliegreis
- ruimteziekte = bewegingsziekte die optreedt tijdens ruimtereis
- wagenziekte = bewegingsziekte die optreedt tijdens autoreis
- zeeziekte = bewegingsziekte die optreedt tijdens varen op een boot
Tegenwoordig wordt nog een nieuwe vorm van bewegingsziekte onderscheiden, namelijk bewegingsziekte die optreedt door het spelen van games of simulaties, eventueel met gebruik van virtual reality (VR) brillen. Dit wordt ook wel simulatieziekte of simulation sickness genoemd.
Hoe vaak komt het voor?
Bewegingsziekte komt zeer vaak voor. De meeste mensen hebben er wel eens in meer of mindere mate last van gehad. De aandoening komt vooral vaak voor bij kinderen in de leeftijd van 6-12 jaar, en vaker bij meisjes dan bij jongens.
Wat is de oorzaak?
De meest gebruikte verklaring over de oorzaak van bewegingsziekte wordt de theorie van sensorische conflicten genoemd. Er zijn een aantal manieren waarop onze hersenen worden geïnformeerd over de houding en beweging van ons lichaam. Deze informatie wordt door artsen sensorische informatie genoemd. Een belangrijke rol speelt daarbij het binnenoor. Bewegingsziekte ontstaat als de sensorische informatie die de hersenen bereikt niet overeenkomt met de werkelijkheid. Er is dan sprake van een sensorisch conflict.
De gevoeligheid voor bewegingsziekte is voor een deel erfelijk bepaald.
Welke symptomen geeft het?
Bewegingsziekte begint meestal met een gevoel van moeheid / loomheid en gapen. Het concentratievermogen neemt af en lichamelijke verschijnselen als zweten en bleekheid in het gezicht kunnen optreden, evenals toename van de vorming van speeksel in de mond. Vervolgens ontstaat vrijwel altijd misselijkheid, soms met braken. Bij sommige mensen kan ook hoofdpijn ontstaan. Deze verschijnselen zijn bij de verschillende vormen van bewegingsziekte hetzelfde.
Engelse vertaling
motion sickness, kinetosis
Duitse vertaling
Bewegungskrankheit
Verder lezen / Referenties
- A Koch, I Cascorbi, M Westhofen, M Dafotakis, S Klapa, JP Kuhtz-Buschbeck, ‘The neurophysiology and treatment of motion sickness‘, gepubliceerd in Deutsches Arzteblatt van 12 oktober 2018; 115(41): pagina’s 687-695.