Bijgewerkt op 22 februari 2023
Asymptomatische bacteriurie (bacterie in urine zonder klachten)
Asymptomatische bacteriurie is het voorkomen van bacteriën in de urine zonder dat daarbij klachten optreden van een urineweginfectie. ‘Asymptomatisch’ betekent ‘zonder klachten’.
Kijk voor andere oorzaken voor bacteriën in de urine onder bacteriurie.
Hoe vaak komt ’t voor?
Asymptomatische bacteriurie komt heel vaak voor. Het komt voor bij ongeveer 1-2% van meisjes van schoolgaande leeftijd. Bij vrouwen die seksueel actief zijn komt het voor bij ongeveer 5%. Bij vrouwen die niet seksueel actief zijn minder vaak.
Bij zwangeren is het percentage juist weer iets hoger. Dit heeft te maken met veranderingen van de urinewegen die tijdens de zwangerschap optreden.
Bij mannen komt asymptomatische bacteriurie veel minder vaak voor. Dit heeft te maken met de veel langere plasbuis bij mannen. De bacteriën moeten dan een veel langere weg afleggen om in de blaas terecht te komen.
Van de mannen tot 50 jaar heeft ongeveer 0,1% asymptomatische bacteriurie. Daarnaast neemt het aantal toe. Dit heeft te maken met een toename van prostaatproblemen bij oudere mannen. Door prostaatvergroting wordt de blaas moeilijker leeg geplast. De urine blijft dan langer aanwezig in de blaas. Hierdoor neemt de kans op bacteriegroei toe.
Bij mensen die opgenomen zijn in het ziekenhuis of verpleegtehuis en een blijvende urinekatheter (verblijfskatheter) hebben komt asymptomatische bacteriurie bijna altijd voor. En ongeveer de helft van de mensen die regelmatig gekatheteriseerd worden heeft bacteriën in de urine.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Urinekweek
Bacteriën in de urine kunnen worden aangetoond door middel van een urinekweek. De diagnose asymptomatische bacteriurie wordt gesteld als bij herhaling bacteriën in de urine worden gevonden, zonder dat daarbij klachten van een urineweginfectie aanwezig zijn.
Urinesediment
Het aantal bacteriën dat aanwezig moet zijn in de urine wordt uitgedrukt in aantal kolonievormende eenheden per milliliter (ml). Om te spreken van asymptomatische bacteriurie moeten minimaal 10.000-100.000 kolonievormende eenheden per ml aanwezig zijn. De kolonievormende eenheden moeten bestaan uit dezelfde bacterie. Een eenvoudiger definitie is de aanwezigheid van een bepaal aantal (bijvoorbeeld 10) bacteriën per gezichtsveld (onder de microscoop).
Bij het afnemen van de urine moet gebruik worden gemaakt van zogenaamde midstream urine. Dat betekent dat halverwege het plassen urine moet worden opgevangen.
Ten slotte mag de patiënt geen koorts of andere symptomen van een urineweginfectie hebben, zoals vaak plassen, pijn bij plassen, of moeite met plassen.
Wat is de behandeling?
Behandeling van asymptomatische bacteriurie is over het algemeen niet nodig. Bij mensen die een operatie ondergaan aan de urinewegen wordt preventief vaak een antibioticum gegeven om te voorkomen dat bacteriurie aanleiding kan geven tot een infectie. De operatiewond is namelijk een goed voedingsbodem voor de bacteriën om zich te vermenigvuldigen en zo een infectie te veroorzaken. Verder worden mensen met een ernstig verminderde weerstand behandeld met antibiotica. Bij hen kan de aanwezigheid van bacteriën in de urinewegen namelijk ook makkelijk aanleiding geven tot het ontstaan van een (ernstige) urineweginfectie.
Beloop
Meestal gaat asymptomatische bacteriurie vanzelf over. Het kan echter ook weer terugkomen. Heel soms zal door de aanwezigheid van bacteriën in de urine een urineweginfectie ontstaan.
Verder lezen / referenties
- R Meiland ea, ‘Asymptomatische bacteriurie; beleidskeuzen in verschillende patiëntengroepen’, in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2002; 6 april; 146(14): pagina’s 659-662.
Synoniemen
Andere namen zijn asymptomatische bacteriurie, ASB en bacteriën in de urine.
In het begin van dit artikel staat”Dit heeft te maken met de veel kortere plasbuis bij mannen.”
Ik denk dat mannen een langere plasbuis hebben.
Uw reactie graag
Bedankt voor uw reactie. Klopt helemaal. We hebben het inmiddels aangepast.