NSTEMI

Bijgewerkt op 21 januari 2024 door Simpto.nl

Wat is NSTEMI?

NSTEMI is een vorm van hartaanval waarbij kenmerkende afwijkingen op het ECG (elektrocardiogram) afwezig zijn. Zoals alle vormen van hartaanval is ook NSTEMI een medisch spoedgeval waarvoor direct medische hulp ingeroepen moet worden.

Waarom wordt het NSTEMI genoemd?

NSTEMI is een afkorting voor de engelse medische term Non-ST–Elevation Myocardial Infarction. De tegenhanger van NSTEMI is STEMI, wat staat voor ST–Elevation Myocardial Infarction. Bij een STEMI is sprake van een stijging van het zogenaamde ST-segment op het ECG. Bij NSTEMI is deze stijging er niet.

Hoe vaak komt het voor?

NSTEMI komt regelmatig voor. Ongeveer 70% van het totaal aantal gevallen van acuut coronair syndroom is een NSTEMI.

Wat is de oorzaak?

NSTEMI ontstaat als een deel van het hart onvoldoende zuurstof krijgt. Dat komt doordat de doorbloeding onvoldoende is. Door gebrek aan zuurstof zullen de hartspiercellen in het betreffende deel van het hart afsterven. In tegenstelling tot veel andere soorten cellen in het lichaam kunnen hartspiercellen niet herstellen of aangroeien. Dat betekent dat de schade aan het hart onherstelbaar is. Daarom is het van belang om de doorbloeding zo snel mogelijk te herstellen, zodat de schade aan het hart beperkt blijft.

Oorzaken van vernauwing van de kransslagaders

Er zijn verschillende aandoeningen en omstandigheden die kunnen leiden tot vernauwing van de kransslagaders, en daarmee tot NSTEMI. Het gaat om de volgende aandoeningen:

• aderverkalking – hierdoor kunnen zogenaamde plaques in de kransslagaders ontstaan
• vasospasmen – hierbij trekken de kransslagaders samen, waardoor ze nauwer worden
• embolie van de kransslagaders – hierbij raakt een bloedstolsel dat elders in een bloedvat ontstaat los en loopt vervolgens vast in een kransslagader
• verwonding van kransslagader –
• ontsteking van het hart (myocarditis) – hierbij kan de doorbloeding van de kransslagaders ook afnemen
• vergiftigingen (intoxicaties) – bij koolmonoxidevergiftiging wordt zuurstof in het bloed verdrongen door koolmonoxide; dit kan in ernstige gevallen leiden tot onvoldoende toevoer van zuurstofrijk bloed naar het hart
• kneuzing van het hart (myocardcontusie) – dit kan leiden tot zwelling waardoor de bloeddoorstroming van de kransslagaders belemmerd wordt
• aandoeningen waarbij de doorbloeding in het algemeen verminderd is:
  • lage bloeddruk (hypotensie) – hierdoor komt minder bloed in de kransslagaders
  • snelle hartslag (tachycardie) – hierdoor heeft het hart minder tijd om zich te vullen met bloed; het gevolg is dat ook minder bloed in de kransslagaders wordt gepompt
  • vernauwing van de aortaklep (aortastenose) – door de vernauwing kan minder bloed worden uitgepomt, waardoor ook de kransslagaders minder goed doorbloed worden
  • ernstige hoge bloeddruk (maligne hypertensie)
  • longembolie – hierbij loopt een bloedstolsel dat elders in het lichaam in een bloedvat ontstaat (trombose) vast in de longen; het belemmert de doorbloeding van de longen, en daarmee de mogelijkheid voor het bloed om zuurstof te binden in de longen.

Risicofactoren voor NSTEMI

Er zijn verschillende risicofactoren voor het ontstaan van NSTEMI. Sommige daarvan kun je zelf beïnvloeden, andere niet.

Risicofactoren die je zelf kunt beïnvloeden zijn:

• roken
• dieet
  • zout – veel zout in het dieet verhoogt het risico
  • suiker – veel suiker verhoogt de kans op suikerziekte, en daarmee de kans op een hartaanval
  • vet – veel vet verhoogt de kans op aderverkalking, en daarmee de kans op een hartaanval
• lichaamsbeweging – hoe minder, hoe slechter
• gebruik van bepaalde drugs, zoals:
  • amfetamines
  • cocaïne
  • geneesmiddelen die negatieve bijwerkingen op het hart kunnen hebben

Risicofactoren die je NIET zelf kunt beïnvloeden zijn:

• leeftijd – hoe ouder, hoe hoger het risico op een hartaanval
• geslacht – mannen krijgen vaker een hartaanval dan vrouwen, en ook op jongere leeftijd
• voorkomen van hartaanval in de familie
• bepaalde aangeboren aandoeningen verhogen de kans op het krijgen van een hartaanval

Welke symptomen geeft het?

De volgende symptomen en ziekteverschijnselen kunnen voorkomen bij mensen met NSTEMI:

• pijn op de borst
  • meestal midden op borst
  • kan uitstralen naar:
    • onderkaak
    • hals
    • schouder
    • arm
    • rug
    • bovenbuik
• kortademigheid
• misselijkheid
• hartkloppingen
• licht gevoel in het hoofd
• duizeligheid
• bewustzijnsverlies
• moeheid
• slecht slapen

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose wordt gesteld op grond van de klachten, de aanwezigheid van risicofactoren, de bevindingen bij lichamelijk onderzoek, en de resultaten van elektrocardiografie, bloedonderzoek, en beeldvormend onderzoek.

Lichamelijk onderzoek

Hierbij zal de arts de bloeddruk meten en met de stethoscoop naar het hart luisteren. Daarmee kunnen afwijkingen van de hartslag en afwijkingen aan de hartkleppen worden gehoord. Door kloppen op de borst kan de arts een idee krijgen of het hart vergroot is.

Electrocardiogram (ECG)

Met dit onderzoek wordt de elektrische activiteit van het hart vastgelegd. Het patroon van elektrische activiteit is meestal afwijkend bij mensen met een hartaanval. Bij mensen met een NSTEMI kunnen de volgende afwijkingen optreden:

• kortdurende stijging van het ST-segment
• daling van het ST-segment (ST-segment depressie)
• omkering van de T-golf (negatieve T-top)

Bloedonderzoek

Door beschadiging van hartspiercellen zullen bepaalde stoffen vanuit die cellen naar het bloed lekken. Een belangrijke bepaling is daarom die van het zogenaamde troponine gehalte in het bloed. Dit is verhoogd bij mensen met een hartaanval. Andere stoffen, waaronder het zogenaamde lactaatdehydrogenase (LDH), kunnen ook verhoogd zijn maar dat is minder kenmerkend voor een hartaanval. Een verhoogd LDH-gehalte treedt namelijk ook op bij veel andere aandoeningen.

Beeldvormend onderzoek

De volgende onderzoeken kunnen helpen bij het stellen van de diagnose:

• echocardiografie – bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van geluidsgolven om de binnenkant, buitenkant en bewegingen van het hart in beeld te brengen;
• CT-scan – bij dit onderzoek wordt met röntgenstraling afbeeldingen van het hart gemaakt; door contrastvloeistof in te spuiten kunnen vernauwingen in de kransslagaders goed in beeld worden gebracht;
• MRI-scan – bij dit onderzoek wordt gebruik gemaakt van magnetische straling om gedetailleerde afbeeldingen van het hart en de kransslagaders te maken.

Wat is de behandeling?

Iemand met NSTEMI wordt behandeld in het ziekenhuis door een cardioloog. Voor de behandeling is het van belang om zo snel mogelijk de doorbloeding van de kransslagaders te herstellen. Er zijn verschillende behandelingen die daarbij een rol kunnen spelen, waaronder dotteren, geneesmiddelen, en een bypassoperatie aan het hart.

Dotteren

Dit is een medische ingreep waarbij een zogenaamde interventiecardioloog een catheter via een slagader in de lies of de pols opvoert naar het hart. Onder doorlichting wordt het uiteinde van de catheter in de vernauwde kransslagader gebracht. Dit uiteinde bevat een ballonnetje. Zodra het uiteinde ter hoogte van de vernauwing zit wordt het ballonnetje opgeblazen. Daarmee wordt de vernauwing opgeheven. Vervolgens kan een buisje (‘stent’) worden ingebracht om te voorkomen dat de kransslagader opnieuw dichtslibt.

In principe geldt dat hoe eerder gedotterd wordt, des te gunstiger het herstel.

Geneesmiddelen

Er zijn verschillende soorten geneesmiddelen die worden gebruikt bij de behandeling van NSTEMI. Het gaat om de volgende medicijnen:

• antistollingsmiddelen (anticoagulantia) – gaan de vorming van bloedstolsels in de kransslagaders tegen
• plaatjesremmers (geneesmiddelen die de werking van bloedplaatjes tegengaan, zoals bijvoorbeeld aspirine) – gaan eveneens de vorming van bloedstolsels tegen
• ACE-remmers – verlagen de bloeddruk, waardoor het hart het bloed tegen een minder hoge bloeddruk in hoeft te pompen; hierdoor is minder zuurstof nodig in het hart
• betablokkers – verlagen het hartritme, waardoor het hart minder hard hoeft te werken; hierdoor is minder zuurstof nodig in het hart
• nitroglycerine – verwijden de kransslagaders zodat de beter doorbloed worden
• statines – verlagen het cholesterol gehalte, waardoor plaques in de kransslagaders minder snel groter worden

Bypassoperatie

Wanneer kransslagaders ernstig vernauwd zijn wordt vaak gekozen voor een bypassoperatie om de doorbloeding te herstellen. Hierbij wordt een bloedvat elders in het lichaam verwijderd, bijvoorbeeld uit een been of uit de borstkas. Dit bloedvat wordt vervolgens gebruikt om de vernauwing in de kransslagader te omzeilen (‘bypass’). Het gaat om een grote operatie waarbij de borstkas wordt geopend om bij het hart te komen.

Preventie

Er zijn een aantal maatregelen die je kunt nemen om de kans op een hartaanval te verminderen, zoals:

• voorkomen van overgewicht
• zorgen voor voldoende lichaamsbeweging
• gebalanceerd dieet
• stoppen met roken
• medische checkup laten doen bij de huisarts:
  • bloeddruk controleren
  • bloed controleren op verhoogd cholesterol gehalte
  • urine controleren op verhoogd glucose gehalte

Wat is het beloop?

Mensen met NSTEMI worden opgenomen in het ziekenhuis. De duur van de opname is afhankelijk van de ernst van de hartaanval, de gezondheidstoestand voordat de hartaanval optrad, en van welke behandelingen worden gegeven. Meestal duurt een opname 2-7 dagen.

De prognose is afhankelijk van de ernst van de hartaanval.

Mensen die een NSTEMI doormaken hebben een verhoogd risico om in de toekomst opnieuw een hartaanval te krijgen. Daarom zal de cardioloog na ontslag uit het ziekenhuis een afspraak maken voor controle en voor adviezen om een nieuwe NSTEMI te voorkomen.

Engelse vertaling

NSTEMI, Non-ST-Elevation Myocardial Infarction, NSTEMI-heart attack

---

Reacties van lotgenoten

Hieronder kun je reageren op dit artikel. Je kunt feedback geven op het artikel, vragen stellen en/of aanvullingen of adviezen geven. Andere lezers kunnen daar weer op reageren. Zo kan een levendige discussie ontstaan. Het is ook een manier om in contact te komen met andere (verzorgers van) mensen met NSTEMI. Reacties worden niet automatisch gepubliceerd. Dit gebeurt nadat ze door de redactie van Simpto.nl gezien zijn. Daar kan soms enige uren overheen gaan.