Bijgewerkt op 5 november 2023 door Simpto.nl
Wat is acathisie?
Acathisie is een niet zo vaak voorkomende aandoening waarbij mensen rusteloos worden. De aandoening wordt veroorzaakt door bepaalde geneesmiddelen en is dus eigenlijk een bijwerking van deze geneesmiddelen.
Wat is de oorzaak?
Acathisie wordt veroorzaakt door het gebruik van geneesmiddelen die de zogenaamde dopaminereceptoren in de hersenen blokkeren (= dopamineblokkers). Meestal gaat het om geneesmiddelen die worden gebruikt bij de behandeling van schizofrenie, de zogenaamde antipsychotica. Maar ook sommige geneesmiddelen die worden gebruikt bij de behandeling van misselijkheid kunnen acathisie veroorzaken. De klachten beginnen meestal binnen twee weken na het starten met het gebruik van antipsychotica, of het verhogen van de dosering; soms beginnen de klachten al enkele uren hierna.
Welke symptomen geeft het?
De volgende klachten kunnen voorkomen:
- rusteloosheid, onrust, niet stil kunnen zitten
- dit uit zich meestal door heb maken van bewegingen met de benen, maar soms ook bewegingen van het hoofd, de armen en handen, of de romp
- daarnaast ook innerlijk gevoel van onrust, gespannen gevoel
- begint meestal binnen twee weken na het starten met het gebruik van antipsychotica, of het verhogen van de dosering; soms beginnen de klachten al enkele uren hierna
- de klachten worden minder als men gaat liggen
- niet goed kunnen concentreren
- soms geïrriteerdheid
- soms gevoelens van angst, boosheid of woede, en zelfs gewelddadig gedrag
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De schaal van Barnes (‘Barnes akathisia rating scale’), een speciale vragenlijst voor acathisie, kan worden gebruikt voor het stellen van de diagnose en voor het vervolgen van de ernst van het ziektebeeld.
Engelse vertaling
acathisia