Aarsmaden

Wat zijn aarsmaden?

Aarsmaden zijn kleine witte wormpjes die zich in de dikke darm, de endeldarm en rond de anus bevinden. Een aarsmade is ongeveer 0,5-1 cm lang en 0,5 mm in diameter.

De wetenschappelijke naam voor de aarsmade is Enterobius vermicularis of ook Oxyuris vermicularis. De medische naam voor aarsmaden is ‘oxyuren’. Besmetting met aarsmaden wordt ‘oxyuriasis’ genoemd.

Bij wie komt ‘t voor?

In principe kunnen aarsmaden bij iedereen voorkomen, maar ze worden vooral bij kinderen gezien. Dat heeft met hygiëne te maken. Aarsmaden leggen hun eitjes in het gebied van de anus. Als een kind dan jeuk aan de anus krijgt kunnen door krabben eitjes op de vingers van het kind terechtkomen. Door bijv. speelgoed aan te raken dat andere kinderen weer in hun mond stoppen wordt de aarsmade makkelijk verspreid.

Na inname van het eitje komt in de darm een wormpje uit het eitje. Dit wormpje zal vervolgens bij de anus zelf weer eitjes leggen. Van inname van het eitje tot het leggen van eitjes bij de anus duurt ongeveer een maand.

De eitjes kunnen ook op andere wijze worden overgebracht. Ze kunnen bijvoorbeeld in de vacht van huisdieren zitten, of zelfs in stof op de vloer of in beddengoed.

Hoe vaak komt ‘t voor?

Naar schatting krijgen jaarlijks zo’n 33.000 mensen – vooral kinderen – te maken met aarsmaden in Nederland. Daarmee is het de meest voorkomende worminfectie in Nederland.

Symptomen

Het meest kenmerkende symptoom bij aarsmaden is jeuk aan de anus, jeuk in de bilspleet of in de schaamstreek. Omdat de wormpjes meestal  ‘s nachts vanuit de endeldarm naar buiten kruipen om eitjes te leggen treden de klachten ‘s nachts op. Hierdoor raakt de slaap verstoord waardoor men overdag vaak slaperig is. Ook kunnen dan symptomen optreden als moeite met concentreren en snel boos of geïrriteerd zijn.

Bij een uitgebreide infectie met aarsmaden kunnen ook buikpijn, misselijkheid, diarree en gewichtsverlies optreden.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

De diagnose is makkelijk te stellen doordat de aarsmaden zichtbaar zijn in de ontlasting of bij de anus.

aarsmaden in de ontlasting

Aarsmaden in de ontlasting
Aarsmaden in de ontlasting

Ook kunnen de eieren van de aarsmade worden aangetoond. Dat gaat als volgt. Een stuk plakband wordt op de huid bij de anus geplakt, losgetrokken en op een microscoopglaasje geplakt. Bij een geringe vergroting zijn onder de microscoop de eitjes zichtbaar.

eitjes van de aarsmade (Enterobius vermicularis)

eitjes Enterobius vermicularis (aarsmade)
Bron: Wikipedia

Hoe ernstig is het? Moet ik ermee naar de dokter?

Aarsmaden zijn onschuldig. Als je zelf de diagnose hebt gesteld is het niet noodzakelijk ermee naar de dokter te gaan.

Wat is de behandeling?

Aarsmaden kunnen worden behandeld met het middel mebendazol. Mebendazol is zonder recept verkrijgbaar bij de apotheek. Om te voorkomen dat iemand opnieuw besmet wordt is het aan te raden om het hele gezin mee te behandelen.

Preventie

Door het nemen van de volgende maatregelen wordt de kans op besmetting kleiner:

  • Handen grondig wassen na bezoek aan het toilet en voor het eten;
  • Zorgen dat de nagels kort geknipt zijn;
  • Vermijden van aanraking van de anus, bijvoorbeeld door kinderen tijdens de slaap handschoenen aan te trekken;
  • Elke dag schoon ondergoed aantrekken;
  • Beddengoed regelmatig wassen op 60 graden; hetzelfde geldt voor handdoeken;
  • Voedsel dat langere tijd staat goed afdekken om besmetting vanuit de lucht te voorkomen.

Engelse term

pinworm infection, enterobiasis

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven