Bijgewerkt op 13 oktober 2022 door Simpto.nl
Wat is ursodeoxycholzuur?
Ursodeoxycholzuur is een geneesmiddel voor de behandeling van galstenen. Daarnaast wordt het nog voor een aantal andere aandoeningen gebruikt. Het middel wordt op de markt gebracht onder de merknaam Ursofalk en Ursochol, door respectievelijk Dr. Falk Pharma en Zambon. Tegenwoordig zijn ook andere merken beschikbaar. Zie onderstaande tabel voor een overzicht van beschikbare merkproducten. Naast deze producten zijn ook generieke (merkloze) producten beschikbaar.
Merk | Fabrikant | Toedieningsvorm |
Grinterol | AS Grindeks | capsules – 250 mg |
Ursochol | Zambon | tabletten – 300 mg, 450 mg, 600 mg |
Ursofalk | Dr Falk Pharma | capsules – 250 mg omhulde tabletten – 500 mg suspensie – 50 mg/ml |
Ursonorm | Pro Med CS | omhulde tabletten – 500 mg |
Ursodeoxycholzuur is een van nature voorkomend galzuur. Het werd oorspronkelijk gewonnen uit berengal. Berengal bestaat namelijk voor zo’n 60% uit ursodeoxycholzuur. Bij mensen is dat slechts 1-3%. Tegenwoordig wordt het middel in China nog steeds verkregen uit beren. De beren krijgen daartoe een galblaasdrain via de huid ingebracht. Hieruit vloeit continu gal. De gebruikelijke manier om ursodeoxycholzuur te verkrijgen is echter door chemische omzetting van ossengal.
Hoe werkt ursodeoxycholzuur?
Ursodeoxycholzuur is een stof die in ons lichaam voorkomt. Het is een zogenaamd galzuur. Galzuren spelen een rol bij de opname van vetten vanuit het voedsel via de darm in het bloed. Ursodeoxycholzuur verlaagt het cholesterol gehalte in de gal. Daarmee vermindert het de kans dat galstenen ontstaan. Daarnaast helpt het middel om galstenen die voornamelijk bestaan uit cholesterol op te lossen.
Bij welke aandoeningen wordt het gebruikt?
Het middel wordt gebruikt voor de behandeling en het voorkomen van galstenen die voornamelijk uit cholesterol bestaan. Dat geldt onder andere voor mensen met morbide obesitas die bariatrische chirurgie ondergaan, of een andere behandeling die leidt tot snel afvallen. Snel afvallen leidt namelijk tot een verhoogd risico op cholesterolgalstenen.
Daarnaast wordt het ook gebruikt bij de behandeling van primaire biliaire cholangitis (primaire biliaire cirrose), primaire scleroserende cholangitis, en bij de behandeling van patiënten met taaislijmziekte (cystische fibrose) die problemen hebben met lever en/of galblaas. Ten slotte wordt het soms ook voorgeschreven aan mensen die galsteenvergruizing ondergaan. Hoewel het middel hiervoor niet officieel geregistreerd is wordt het ook gebruikt bij de behandeling van zwangerschapscholestase, en van zeer zeldzame stofwisselingsziekten zoals ABCB4-deficientie.
Welke dosering?
Het middel wordt geleverd in tabletten, capsules en suspensie (drank). De gebruikelijke dosering bij de behandeling van galstenen is meestal rond de 10 mg per kilogram lichaamsgewicht. Dat betekent dat iemand van 75 kilogram per dag 750 mg nodig heeft. De behandelend arts kan de dosering echter aanpassen aan de behoefte van de individuele patiënt. Het middel wordt tijdens de maaltijd ingenomen.
Welke bijwerkingen kan het geven?
Dit middel kan verschillende bijwerkingen geven. Hieronder een lijstje met de meest voorkomende bijwerkingen van het middel.
- kleverige ontlasting
- diarree
Voor aanvullende informatie verwijzen wij naar de bijsluiter van dit middel.
Synoniemen
ursodesoxycholzuur, UDCA, 3alfa,7beta-dihydroxy-5beta-cholaanzuur
Engelse term
Verder lezen / Referenties
- U Beuers, DC Trampert, ‘Ursodeoxycholzuur: geschiedenis en klinische toepassingen‘, gepubliceerd in het Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde van 7 oktober 2022; 166(40): pagina’s 24-29.