Bijgewerkt op 4 februari 2024
Wat zijn GLP-1 agonisten?
GLP-1 agonisten zijn geneesmiddelen tegen suikerziekte. Ze bootsten de werking van glucagon-like peptide 1 (GLP-1) na. Vandaar de naam ‘GLP-1 agonisten’, of ook ‘GLP-1 analogen’.
Dit artikel gaat over werking, toepassingen en bijwerkingen van GLP-1 agonisten.
Welke zijn er?
- albiglutide (merknamen: Eperzan, Tanzeum)
- dulaglutide (merknaam: Trulicity)
- exenatide (merknamen: Bydureon, Byetta)
- liraglutide (merknamen: Saxenda, Victoza)
- lixisenatide (merknaam: Lyxumia)
- semaglutide (merknaam: Ozempic)
- taspoglutide
- tirzepatide
Albiglutide is niet beschikbaar in Nederland. De fabrikant GlaxoSmithKline heeft aangekondigd het middel om economische redenen wereldwijd terug te trekken van de markt.
Taspoglutide is nooit beschikbaar gekomen als geneesmiddel. De ontwikkeling van dit middel is gestaakt vanwege ongunstige bijwerkingen.
Hoe werken ze?
GLP-1 agonisten bootsen de werking van glucagon-like peptide 1 (GLP-1) na. Daarom worden ze ook wel ‘GLP-1 analogen’ genoemd. Ze zijn werkzaam doordat ze de zogenaamde GLP-1 receptoren prikkelen. Dit zijn receptoren op cellen in de alvleesklier en de hersenen. Deze receptoren spelen een rol bij het regelen van de bloedsuikerspiegel (glucose gehalte in het bloed). Prikkeling van de GLP-1 receptoren op de betacellen van de alvleesklier leidt tot een toename van de aanmaak en uitscheiding van insuline. Prikkeling van de GLP-1 receptoren op hersencellen heeft een effect op de eetlust.
Bij welke aandoeningen worden ze gebruikt?
GLP-1 agonisten worden gebruikt bij de behandeling van diabetes type 2.
Welke bijwerkingen geven ze?
Net als andere geneesmiddelen kunnen GLP-1 agonisten bijwerkingen geven. Onderstaande bijwerkingen komen het vaakst voor.
- misselijkheid
- braken
- diarree
Vanwege hun werkingsmechanisme kunnen GLP-1 agonisten ook een te lage bloedsuikerspiegel veroorzaken. Kijk voor meer informatie op de webpagina’s over de afzonderlijke middelen. Verder geeft gebruik van dit soort middelen een licht verhoogd risico op aandoeningen van de galwegen, waaronder galstenen (cholelithiasis) en galblaasontsteking (cholecystitis). Kijk voor aanvullende informatie op de webpagina’s van de afzonderlijke middelen.
Synoniemen
Andere namen voor GLP-1 agonisten zijn GLP-1 analogen, GLP-1 receptor agonisten, GLP-1-receptoragonisten, GLP1-agonisten, GLP1-analogen en GLP1 receptoragonisten.
Engelse vertaling
glucagon-like peptide-1 receptor agonists, GLP-1 agonists