Bijgewerkt op 13 maart 2023 door Simpto.nl
Wat is filgotinib?
Filgotinib is een geneesmiddel tegen reumatoïde artritis (RA). Daarnaast wordt het ook gebruikt bij de behandeling van colitis ulcerosa. Het middel wordt op de markt gebracht door Galapagos Biopharma onder de merknaam Jyseleca. Jyseleca wordt geleverd als filmomhulde tablet. Er zijn tabletten met 100 mg en met 200 mg filgotinib.
Hoe werkt het?
Filgotinib remt een stofje dat een belangrijke rol speelt bij ontstekingen in ons lichaam. Dit stofje wordt ‘janus kinase’ genoemd. Het is dus een zogenaamde ‘janus kinase remmer’, oftewel een JAK-remmer. Een ander geneesmiddel dat op deze manier werkt is tofacitinib (Xeljanz). Xeljanx is op dit moment wel al beschikbaar op de markt.
Het voordeel ten opzichte van tofacitinib is dat filgotinib heel gericht een bepaald subtype van het janus kinase remt, namelijk het janus kinase type 1, meestal afgekort tot ‘JAK1’. Wetenschappers spreken daarom van ‘selectieve JAK1 remming’. Filgotinib is dus een selectieve JAK1-remmer. Het voordeel hiervan is dat minder bijwerkingen worden verwacht dan bij geneesmiddelen die naast JAK1 ook andere subtypes van JAK remmen.
Zo is bekend dat remming van JAK2 kan leiden tot bloedarmoede en een verlaging van het aantal bloedplaatjes in het bloed (trombopenie). JAK2-remming beïnvloed namelijk de zogenaamde ‘hematopoëtische groeifactoren‘ erytropoëtine, trombopoëtine en granulocyte-macrophage colony-stimulating factor (GM-CSF).
Bij welke aandoeningen wordt het gebruikt?
Filgotinib wordt gebruikt bij de behandeling van reuma (reumatoïde artritis). Daarnaast wordt het ook gebruikt bij de behandeling van colitis ulcerosa.
Welke dosering?
De behandeling met filgotinib wordt pas gestart nadat bloedonderzoek is gedaan. Het middel mag namelijk niet worden gebruikt als de waarden voor hemoglobine en witte bloedcellen te laag zijn.
De aanbevolen dosering bij de behandeling van reumatoïde artritis is eenmaal per dag 200 mg. Voor mensen van 75 jaar of ouder geldt een aanbevolen dosering van eenmaal per dag 100 mg. De aanbevolen dosering bij de behandeling van colitis ulcerosa is eenmaal per dag 200 mg.
De tablet dient in z’n geheel te worden doorgeslikt. Dus niet op kauwen. Inname kan zowel met als zonder voedsel.
Welke bijwerkingen geeft het?
Net als andere medicamenten kan filgotinib bijwerkingen geven. De meest voorkomende bijwerkingen zijn misselijkheid, duizeligheid, urineweginfecties, en luchtweginfecties. Ook kunnen afwijkingen in het bloed optreden, waaronder een afname van het aantal lymfocyten (lymfopenie) en een afname van het aantal neutrofiele granulocyten (neutropenie). Soms geeft het middel een verhoging van het cholesterolgehalte in het bloed (hypercholesterolemie).
Voor aanvullende informatie verwijzen wij naar de Samenvatting van Productkenmerken in de EPAR van Jyseleca. EPAR staat voor European Product Assessment Report. Het is een officieel document van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA).
Gebruik tijdens zwangerschap
Bij zwangere proefdieren kan filgotinib afwijkingen geven bij de foetus. Bij mensen is dit niet getest. Daarom mag het middel zekerheidshalve niet worden gebruikt door zwangere vrouwen. Het is hierom ook van belang om goede anticonceptie te regelen tijdens gebruik en tot tenminste een week na stoppen van gebruik van het middel.
Gebruik tijdens het geven van borstvoeding
Het is niet bekend of filgotinib wordt uitgescheiden in moedermelk. Daarom wordt aan zogende vrouwen zekerheidshalve afgeraden om dit middel te gebruiken.
Voor welke aandoeningen wordt het getest?
Filgotinib wordt onderzocht als behandeling voor de ziekte van Bechterew (spondylitis ankylopoetica), het syndroom van Sjögren’s, gewrichtsontsteking bij psoriasis (artritis psoriatica), lupus van de huid (cutane lupus erythematosus), nierziekte bij lupus, en ontsteking in het oog (uveïtis).
Synoniemen
Dit middel werd aanvankelijk ontwikkeld onder de codenaam GLPG0634.
ATC-code
L04AA45