Bijgewerkt op 13 september 2023
Wat is sirolimus?
Sirolimus is een geneesmiddel dat wordt gebruikt om orgaanafstoting te voorkomen bij mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan. Daarnaast wordt het middels soms ook gebruikt voor de behandeling van de zeldzame longziekte lymfangioleiomyomatose.
Sirolimus wordt op de markt gebracht door Pfizer onder de merknaam Rapamune. Het wordt geleverd als tablet en als drank. Er zijn tabletten met 1 mg en met 2 mg sirolimus. De drank wordt geleverd in een flacon van 60 ml. Per milliliter bevat de drank 1 mg sirolimus.
Hoe werkt het?
Sirolimus is een immunosuppressivum. Dat is een middel dat het afweersysteem onderdrukt. Dat is van belang bij mensen die een orgaan van iemand anders hebben ontvangen, bijvoorbeeld een nier. Het afweersysteem van de ontvanger heeft de neiging om het orgaan van iemand anders af te stoten. Om die reden worden afweeronderdrukkende geneesmiddelen (immunosuppressiva) voorgeschreven.
Het remt een stofje dat ‘mTOR’ wordt genoemd. mTOR staat voor ‘mammalian target of rapamycin’. Het is een enzym dat in cellen zit en een rol speelt bij de productie van bepaalde eiwitten in de cel. Op dit manier remt sirolimus de activatie van T-cellen en B-cellen. Dat zijn cellen die een belangrijke rol spelen bij een afweerreactie. Door de activatie van T-cellen en B-cellen te remmen verhindert sirolimus de totstandkoming van een afweerreactie.
Bij welke aandoeningen wordt het gebruikt?
Sirolimus wordt gebruikt om orgaanafstoting te voorkomen bij mensen die een orgaantransplantatie hebben ondergaan. Het wordt vooral gebruikt na niertransplantatie.
Ook wordt sirolimus gebruikt voor de behandeling van lymfangioleiomyomatose. Dat is een zeldzame aandoening waarbij steeds meer cysten in de longen ontstaan. De ziekte komt vooral voor bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd. Kijk voor meer informatie op de webpagina over lymfangioleiomyomatose.
Welke bijwerkingen kan het geven?
Net als andere medicijnen kan sirolimus bijwerkingen geven. Veel voorkomende bijwerkingen zijn:
- longontsteking
- koorts
- hoofdpijn
- buikpijn
- misselijkheid
- obstipatie
- diarree
- snelle hartslag
- gewrichtspijn
- schimmelinfecties
- ueineweginfecties
- herpes infecties
- onregelmatige menstruatie
- amenorroe (stoppen van de menstruatie)
Ook kunnen afwijkingen in het bloed optreden, zoals:
- verlaagd hemoglobine gehalte
- verlaagd aantal witte bloedcellen (leukopenie)
- verlaagd aantal bloedplaatjes (trombocytopenie)
- verhoogd cholesterol gehalte (hypercholesterolemie)
- verhoogd triglyceride gehalte (hypertriglyceridemie)
- verlaagd kalium gehalte (hypokaliëmie)
- verlaagd fosfaat gehalte (hypofosfatemie)
- verhoogd glucose gehalte (hyperglykemie)
- verhoogd ALAT gehalte
- verhoogd ASAT gehalte
- verhoogd LDH gehalte
- verhoogd creatinine gehalte
In de urine kan het eiwit gehalte verhoogd zijn. Dit wordt proteïnurie genoemd.
Voor aanvullende informatie verwijzen wij naar de EPAR van sirolimus. EPAR staat voor ‘European Public Assessment Report’. Het is een officieel document van de europese gezondheidsautoriteiten.
Historie
Sirolimus werd in 1972 voor het eerst geïsoleerd uit de bacterie Streptomyces hygroscopicus. Destijds werd het stofje ‘rapamycine’ genoemd, naar het eiland ‘Rapa Nui’ waar de betreffende bacterie vandaan kwam.
In 1999 werd sirolimus door de amerikaanse gezondheidsautoriteit FDA goedgekeurd voor gebruik als afweeronderdrukkend geneesmiddel.
Synoniemen
Andere namen voor sirolimus zijn rapamycine en Rapamune.
Niet gevonden wat je zocht?
Heb je hier niet gevonden wat je zocht dan kun je hieronder een reactie plaatsen. Andere lezers kunnen daar dan op reageren. Zo kunnen bijvoorbeeld gebruikers van sirolimus (Rapamune) vragen stellen, ervaringen delen of bijwerkingen melden. Ook als je zelf geen gebruiker bent maar meer over dit middel wilt weten kun je een reactie plaatsen. Zo kan een uitgebreide online discussie ontstaan. Kijk bijvoorbeeld eens op de webpagina over simvastatine. Om spam tegen te gaan worden reacties niet automatisch geplaatst. Het kan een aantal uren duren voordat de reactie op de website verschijnt.