Bijgewerkt op 31 januari 2022
Wat is etoposide?
Etoposide is een geneesmiddel tegen kanker (cytostaticum). Het wordt geleverd als infusievloeistof onder de merknamen Eposin en Toposin. Daarnaast is er ook een zachte capsule met etoposide beschikbaar. Deze wordt verkocht onder de merknaam Epesid.
Hoe werkt het?
Etoposide behoort tot een groep geneesmiddelen die podofyllotoxinederivaten worden genoemd. Dit soort middelen gaat de werking van een bepaalde enzym in de cellen tegen. Het gaat om het enzym topoisomerase II. Dit enzym speelt een rol bij de vorming van DNA in delende cellen. Door dit enzym te remmen zorgt etoposide ervoor dat DNA in delende cellen wordt afgebroken. De stukken DNA die daarbij ontstaan belemmeren de cel in het uitoeren van haar functie. Dit leidt uiteindelijk tot het afsterven van de cel. Aangezien het toposiomerase II enzym vooral in snel delende cellen van belang is zullen vooral kankercellen worden aangetast.
Bij welke aandoeningen wordt het gebruikt?
Etoposide wordt gebruikt bij de behandeling van verschillende soorten kanker, waaronder:
- acute myeloide leukemie (AML)
- eierstokkanker (ovariumcarcinoom)
- gestationele trofoblastische neoplasie
- kanker van de teelbal (testiscarcinoom)
- longkanker
- kleincellig longkanker (SCLC)
- lymfeklierkanker
Welke bijwerkingen kan het geven?
Net als andere cytostatica (antikankergeneesmiddelen) kan etoposide vervelende bijwerkingen geven. De meest voorkomende bijwerkingen zijn misselijkheid, braken, verminderde eetlust, haaruitval, verkleuring van de huid, zich zwak voelen, zich niet lekker voelen, buikpijn en verstopping van de darm (obstipatie). In het bloed ontstaan afwijkingen als bloedarmoede, afname van het aantal witte bloedcellen (leukopenie), afname van het aantal neutrofiele granulocyten (neutropenie) en afname van het aantal bloedplaatjes (trombopenie). Voor aanvullende informatie verwijzen wij naar de bijsluiter van etoposide.