Bijgewerkt op 3 mei 2021
Wat is cardioversie?
Cardioversie is een medische ingreep die wordt toegepast bij bepaalde hartritmestoornissen, met name boezemfibrilleren (atriumfibrilleren), om het hart weer normaal te laten kloppen. Deze ingreep wordt gedaan in het ziekenhuis door een cardioloog (hartspecialist).
Hoe gaat cardioversie?
Er zijn verschillende manieren waarop het hart weer teruggebracht kan worden in een normaal ritme. Dat kan met behulp van geneesmiddelen of met behulp van elektrische schokjes. In het eerste geval wordt gesproken van chemische cardioversie. In het tweede geval van elektrische cardioversie.
Chemische cardioversie
Bij chemische cardioversie wordt een geneesmiddel direct in de bloedbaan (intraveneus) toegediend. Tegelijkertijd wordt een hartfilmpje (ECG) gemaakt om te beoordelen of het hartritme weer normaal wordt. Er zijn verschillende geneesmiddelen tegen hartritmestoornissen (anti-aritmica) die worden gebruikt voor chemische cardioversie. Voorbeelden zijn procaïnamide, disopyramide en mexiletine.
Elektrische cardioversie
Hierbij wordt met een elektrische schokje geprobeerd het hartritme weer normaal te krijgen. Deze ingreep gebeurt onder sedatie. Dat betekent dat de patiënt een kalmerend middel krijgt toegediend. Vóór de ingreep wordt soms ook een geneesmiddel gegeven dat de hartslag verlaagt, bijvoorbeeld metoprolol, verapamil, diltiazem of amiodaron.
Bij deze methode worden twee elektroden aagebracht op de borstkas van de patiënt, soms ook één op de borstkas en één op de rug. De elektroden zijn bevestigd aan een apparaat. Dit apparaat kan zowel elektrische schokjes opwekken en tegelijkertijd een hartfilmpje (ECG) maken en weergeven. Het is van belang dat het elektrische schokje op het juiste moment tijdens een hartslag wordt toegediend.
Als de ingreep wordt gedaan bij een patiënt die bij bewustzijn is zal meestal een roesje worden gegeven om de patiënt te kalmeren. Als de ingreep wordt gedaan bij een patiënt bij wie snel moet worden ingegrepen, of die buiten bewustzijn is, wordt geen roesje gegeven.
Bij welke aandoeningen?
Cardioversie wordt toegepast bij verschillende soorten hartritmestoornissen. Meestal gaat het om boezemfibrilleren. Soms wordt de behandeling ook toegepast bij andere ritmestoornissen, zoals boezemflutter, supraventriculaire tachycardiën of ventrikeltachycardie.
Welke bijwerkingen zijn er?
Net als bij andere ingrepen kunnen bijwerkingen of complicaties optreden. Zo is er een verhoogd risico op het krijgen van een embolie. Een embolie kan ontstaan als tijdens de hartritmestoornis bloedstolsels zijn ontstaan in het hart. Als het hart dan weer normaal gaat kloppen kunnen stolsels losschieten en elders in het lichaam vastlopen, bijvoorbeeld in de longen of de hersenen. In het eerste geval wordt gesproken van een longembolie. In het tweede geval van een hersenembolie.
Vanwege het risico op embolieën wordt cardioversie in principe niet toegepast als de hartritmestoornis langder dan 24 uur bestaat. Dan is de kans dat zich stolsels hebben gevormd in het hart namelijk sterk verhoogd. In dat geval kan de cardioloog ervoor kiezen om eerst antistollingsmiddelen te geven alvorens te cardioverteren.
Het doel van cardioversie is om het hart weer met een normale hartslag te laten kloppen. Heel soms kan de ingreep echter leiden tot het ontstaan van een andere hartritmestoornis. Om dit reden moet tijdens de ingreep reanimatieapparatuur aanwezig zijn.