Bijgewerkt op 26 mei 2019
Waarvoor hebben we vitamine B12 nodig?
Ons lichaam heeft vitamine B12 nodig voor het aanmaken van rode bloedcellen (erytrocyten) en voor een goede werking van het zenuwstelsel. We hebben dus vitamine B12 nodig om goed te kunnen blijven functioneren.
Een andere naam voor vitamine-B12 is cobalamine.
Waar zit vitamine B12 in?
Vitamine B12 komt alleen voor in dierlijke producten, zoals vlees, vleeswaren, vis, melk, melkproducten en eieren. Alhoewel algen en zeewier een stof hebben die op deze vitamine lijkt, heeft deze stof echter niet de werking van een vitamine.
Waarvoor wordt vitamine B12 gebruikt?
Zoals al in de intro vermeld is heeft het lichaam vitamine B12 nodig om rode bloedcellen aan te kunnen maken en om het zenuwstelsel goed te laten werken. Het lichaam neemt vitamine B12 op met behulp van het eiwit Intrinsic Factor dat in de maag wordt geproduceerd. Vitamine B12 is de enige vitamine die in water opgelost kan worden en die in het lichaam opgeslagen kan worden.
Vitamine B12 tekort
Veganisten of andere mensen die, om welke reden dan ook, helemaal geen dierlijke producten eten of drinken, hebben een verhoogde kans op een vitamine B12-tekort. Daarnaast lopen ook mensen met een tekort aan het maageiwit ‘Intrinsic Factor’ en oudere mensen met de maagziekte atrofische gastritis een verhoogd risico op een tekort aan vitamine B12. Tevens zijn er aandoeningen van de darm waarbij minder vitamines uit de voeding worden opgenomen.
Een vitamine B12-tekort kan leiden tot pernicieuze anemie, een vorm van bloedarmoede. Ook kan het leiden tot afwijkingen van de zenuwen, met als gevolg tintelingen in de vingers, geheugenverlies, spierzwakte in de benen en coördinatiestoornissen.
Hoe kan een vitamine B12 tekort ontstaan?
Pernicieuze anemie
Pernicieuze anemie die ontstaat ten gevolge van een auto-immuunziekte van het maagslijmvlies. Deze auto-immuunziekte zorgt ervoor dat de maag (bijna) geen Intrinsic Factor meer produceert. Zonder Intrinsic Factor kan de dunne darm geen vitamine B12 opnemen.
Infectie door de Helicobacter pylori-bacterie
Als gevolg van een Helicobacter pylori-infectie kan een zogenaamde atrofische maagontsteking ontstaan. Bij deze aandoening wordt slijmvlieslaag aan de binnenzijde van de maag veel dunner is dan normaal. Het resultaat is dat de maag geen of minder Intrinsic Factor produceert. Ook hier leidt dat tot een afname van de opname van vitamine B12 in de dunne darm.
Verminderde inname van vitamine B12
Vooral veganisten of vegetariërs, dus mensen die geen (of nauwelijks) dierlijke producten en vlees eten, en alcoholisten krijgen te weinig vitamine B12 binnen. Omdat vitamine B12 alleen in dierlijke producten zit, hebben veganisten of vegetariërs een grote kans op vitamine B12 tekort. Zij zullen derhalve vitamine B12 tabletten moeten slikken. Vegetariërs die wel zuivelproducten eten of drinken zullen door de regel voldoende vitamine B12 binnen krijgen.
Operatieve verwijdering van het laatste deel van de dunne darm
Een vitamine B12 tekort kan ook ontstaan als het laatste gedeelte van de dunne darm (ileum) niet goed functioneert of operatief is verwijderd. Vitamine B12 wordt normaal gesproken namelijk via de wand van het laatste deel van de dunne darm, het ileum, opgenomen.
Teveel bacteriën in de dunne darm
Door teveel bacteriën in de dunne darm, ofwel bacteriële overgroei, kan vitamine B12 minder goed worden opgenomen.
Maagoperatie
Als gevolg van een maagoperatie waarbij een gedeelte van de maag is verwijderd kan het maagslijmvlies niet genoeg Intrinsic Factor meer produceren. Hierdoor kan vitamine B12 weer minder goed worden opgenomen.
Gebruik van (bepaalde) medicijnen
Bepaalde soorten medicijnen kunnen er in zeldzame gevallen voor zorgen dat er een tekort aan vitamine B12 kan ontstaan.
Verminderde productie van maagzuur
De productie van maagzuur kan afnemen naar mate je ouder wordt. Als gevolg daarvan kan vitamine B12 minder goed worden opgenomen. Je ziet vitamine B12 dan ook regelmatig voorkomen bij ouderen.
Wat is de behandeling?
Injecties
Is er sprake van een echt vitamine B12 tekort, dan kan dat worden opgeheven middels vitamine B12 injecties. Hiermee kan tevens worden voorkomen dat het lichaam antistoffen tegen vitamine B12 aanmaakt. Deze antistoffen remmen de opname van vitamine B12 in het lichaam.
Tabletten / capsules
Er zijn tegenwoordig ook tabletten en capsules met vitamine B12. De biobeschikbaarheid van vitamine B12 uit tabletten en capsules is echter veel lager dan die van vitamine B12-injecties. Dat betekent dat slechts een kleine hoeveelheid van de vitamine B12 die in de tabletten zit uiteindelijk in het bloed terechtkomt. Het voordeel is natuurlijk wel dat inname van tabletten en capsules zeer eenvoudig is. Bovendien zijn vitamine B12 tabletten en capsules gewoon via de (online) drogist verkrijgbaar.
Wil je vitamine B12 tabletten/capsules bestellen klik dan HIER.
Atrofische gastritis
Vitamine B12 tekort komt regelmatig voor bij oudere mensen. De oorzaak daarvan is veelal een gebrek aan Intrinsic Factor of een maagaandoening, atrofische gastritis. Deze maagaandoening wordt meestal veroorzaakt door een verminderde productie van het maagzuur. Daardoor kunnen bacteriën gemakkelijk in de maag terechtkomen, waar ze spijsverteringsproblemen kunnen veroorzaken, met als gevolg dat B-vitamines niet goed door het lichaam kunnen worden opgenomen.
Een vitamine B12 tekort wordt door de regel pas na lange(re) tijd opgemerkt, omdat het lichaam altijd een voorraadje vitamine B12 heeft. Soms kan dat zelfs pas na enkele maanden of zelfs jaren merkbaar zijn.
Teveel vitamine-B12
Een vitamine B12 overschot is geen enkel probleem. Ook bij langdurig teveel vitamine B12 inname zorgt het lichaam ervoor dat er toch niet teveel vitamine B12 wordt opgenomen. Het verlaat langs natuurlijke weg weer het lichaam.
Andere talen
Engelse vertaling
Duitse vertaling
Synoniemen
Andere namen voor vitamine B12 zijn vit. B12, cobalamine en methylcobalamine.