Wat zijn rode bloedcellen?
Rode bloedcellen zijn cellen in het bloed die zuurstof kunnen opnemen en afstaan. Ze spelen een belangrijke rol bij het transport van zuurstof naar organen en weefsels in het lichaam.
De medische naam voor rode bloedcellen is ‘erytrocyten’ of ‘erythrocyten’, soms afgekort tot ‘ery’s’.
Wat is de functie van de rode bloedcel?
Rode bloedcellen spelen een belangrijke rol bij het transport van zuurstof. Zuurstof kan door rode bloedcellen worden opgenomen omdat deze cellen hemoglobine bevatten. Hemoglobine is een stofje dat zuurstofmoleculen kan opnemen en afstaan. Zo zijn rode bloedcellen in staat om zuurstof door ons lichaam te transporteren.
Als wij lucht inademen komt er zuurstof in de longen. In de longblaasjes kan zuurstof door het hemoglobine worden opgenomen doordat rode bloedcellen de longen passeren. Het zuurstofrijke bloed stroomt vervolgens van de longen naar het hart. Vanuit het hart wordt het zuurstofrijke bloed rondgepompt door het lichaam. Daar wordt de zuurstof afgestaan aan organen en weefsels.
Laboratoriumbepalingen rode bloedcellen
Om een idee te krijgen van het aantal rode bloedcellen in het bloed wordt vaak het zogenaamde ‘hematocriet‘ bepaald. Dit is het volume van de rode bloedcellen ten opzichte van de totale hoeveelheid bloed. Het wordt uitgedrukt als een percentage.
Daarnaast wordt vaak het hemoglobine-gehalte (Hb-gehalte) van het bloed gemeten. Dit wordt gedaan om te beoordelen of er sprake is van bloedarmoede (anemie).
Bij welke ziekten zijn de rode cellen aangetast?
Er zijn een aantal ziekten waarbij de rode bloedcellen zijn aangetast. Het gaat voornamelijk om vormen van bloedarmoede (anemie), bepaalde vormen van bloedkanker (leukemie) die vooral de rode cellen betreffen, en ziekten waarbij het hemoglobine is aangetast (hemoglobinopathiën). Hieronder een overzicht.
- aangeboren methemoglobinemie (congenitale methemoglobinemie)
- aangeboren sferocytaire anemie (congenitale sferocytose)
- aanvalsgewijze koude hemoglobinurie (paroxismale koude hemoglobinurie)
- aanvalsgewijze nachtelijke hemoglobinurie (paroxismale nachtelijke hemoglobinurie)
- acute erytremie en erytroleukemie
- afbraak van rode bloedcellen door geneesmiddelen (auto-immuun hemolytische anemie door geneesmiddelen)
- alfa-thalassemie
- aplastische anemie
- auto-immuun hemolytische anemie
- beta-thalassemie
- Blackfan-Diamond-anemie (constitutionele aplastische anemie)
- blauwe babyziekte (methemoglobinemie)
- bloedarmoede door bloeding (acute posthemorragische anemie)
- bloedarmoede door een chronische ziekte (anemie bij chronische ziekten)
- bloedarmoede door een tekort aan ijzer (ijzergebreksanemie)
- bloedarmoede door een tekort aan vitamine B12 (pernicieuze anemie)
- erfelijke coproporfyrie (hereditaire coproporfyrie)
- erfelijke elliptocytose (hereditaire elliptocytose)
- erfelijke pyropoikilocytose (hereditaire pyropoikilocytose)
- erythroblastosis foetalis
- erytropoëtische protoporfyrie
- geslachtsgebonden sideroblastaire anemie (X-gebonden sideroblastaire anemie)
- hemoglobine M-ziekte
- hemoglobine-E-ziekte
- hereditary dehydrated stomatocytosis
- klephemolyse
- koolmonoxidevergiftiging (acute koolmonoxideintoxicatie)
- koolstofdioxidevergiftiging (exogene CO2-intoxicatie)
- methemoglobinemie (verworven methemoglobinemie)
- polycythemia vera
- porphyria variegata
- primair verworven sideroblastaire anemie
- primaire familiaire congenitale polycytemie
- rhesusziekte (rhesus antagonisme)
- sickle cell trait
- sideroblastaire anemie
- sikkelcelziekte (sikkelcelanemie)
- syndroom van Imerslund-Gräsbeck
- verhoogd sulfhemoglobine gehalte in het bloed (sulfhemoglobinemie)
Synoniemen
Andere namen voor rode bloedcellen zijn rode bloedcel, rode cellen, rode bloedplaatjes, erytrocyt, erytrocyten, erythrocyt, erythrocyten, ery, en ery’s.
Engelse term
red blood cells, erythrocytes