Bijgewerkt op 29 maart 2022
Introductie vernauwing nierslagader
In dit artikel worden oorzaken, symptomen, diagnose en behandeling van vernauwing nierslagader besproken. De medische term voor een vernauwde nierslagader is ‘arteria renalis stenose’ of ‘nierarteriestenose’.
Welke oorzaken zijn er?
Een vernauwing van de nierslagader kan verschillende oorzaken hebben:
- Aderverkalking (atherosclerose)
- Fibromusculaire dysplasie
- Ontsteking van de bloedvaten (vasculitis), zoals bijvoorbeeld bij polyarteriitis nodosa en de ziekte van Takayasu (Takayasu arteriitis)
- Aangeboren vernauwing
- Neurofibromatose type I
- Splijting van de wand van de grote lichaamsslagader (dissectie van de aorta)
Aderverkalking en fibromusculaire dysplasie zijn samen verantwoordelijk voor meer dan 95% van de gevallen van nierslagadervernauwing.
Hoe vaak komt het voor?
Een vernauwing van de nierslagader komt niet zo heel vaak voor. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland bij zo’n 750 mensen gesteld. De aandoening komt iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen.
Welke symptomen geeft het?
De aandoening geeft nauwelijks klachten. Mensen merken dus zelf meestal niet dat ze een vernauwing van de nierslagader hebben. Wel leidt de aandoening tot verhoging van de bloeddruk (hypertensie). Een hoge bloeddruk die wordt veroorzaakt door vernauwing van de nierslagader wordt ‘renovasculaire hypertensie’ genoemd.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Een arts kan op verschillende manieren op het spoor komen van een nierslagadervernauwing. Ten eerste zal de bloeddruk vaak verhoogd zijn (hypertensie). Door de vernauwing van de nierslagader krijgt de nier onvoldoende bloed. Als reactie daarop zal het lichaam de bloeddruk verhogen. Dit gebeurt via het zogenaamde ‘renine-angiotensine systeem’.
Ten tweede kan een vernauwde nierslagader aan het licht komen als Рvaak om andere redenen Рeen echo of een CT-scan van de buik wordt gemaakt. Bij mensen met een vernauwing van de nierslagader is ̩̩n van beide nieren vaak kleiner dan de andere.
Ook kan het zijn dat iemand al wordt behandeld voor een hoge bloeddruk (hypertensie), maar dat de behandeling niet goed aanslaat. In dat geval zal een patiënt vaak worden doorverwezen naar een internist of nefroloog. Deze zal dan beeldvormend onderzoek laten verrichten om na te gaan of er sprake is van een nierslagadervernauwing.
De diagnose kan worden bevestigd met behulp van angiografie of MR-angiografie. Op het MR-angiogram hieronder is duidelijk de vernauwing van de rechter (op de foto links) nierslagader zichtbaar. Ook is de rechter nier beduidend kleiner dan de linker nier.
Er zijn ook andere methoden waarmee een nierslagadervernauwing kan worden opgespoord, zoals echo van de nier en CT-angiografie.
Wat is de behandeling?
De behandelend arts zal beoordelen of het mogelijk is om de vernauwing op te heffen. De vernauwing kan worden opgeheven door een ingreep waarbij een katheter via de lies wordt ingebracht in de liesslagader. De katheter wordt vervolgens opgevoerd van de liesslagader naar de nierslagader. Onder doorlichting wordt het uiteinde van de katheter in de vernauwing gebracht. Vervolgens wordt een ballonnetje opgeblazen zodat de vernauwde nierslagader verwijd wordt. Het op deze manier opheffen van een vernauwing in een bloedvat wordt ‘dotteren’ genoemd. De behandelend arts kan ervoor kiezen om een buisje in te brengen om te voorkomen dat er opnieuw een vernauwing ontstaat. Een dergelijk buisje wordt ‘stent’ genoemd.
Engelse vertaling
ICD-10 code
I70.1
Synoniemen
vernauwing nierslagader
verkalkte nierslagader
verkalking nierslagader
nierslagadervernauwing
vernauwde nierslagader
vernauwing van de nierslagader
renalisstenose
renalis stenose
a. renalis stenose
arteria renalis stenose
stenose van de nierslagader
stenose nierslagader
stenose van de arteria renalis
stenose arteria renalis
stenose a. renalis
nierarteriestenose