Bijgewerkt op 3 april 2023
Wat is vaginakanker?
Vaginakanker is een kwaadaardig gezwel dat ontstaat in de vagina.
Andere namen voor kanker van de vagina zijn ‘schedekanker’ en ‘vaginacarcinoom’.
Hoe vaak komt ‘t voor?
Kanker van de vagina is een zeldzame aandoening. Jaarlijks wordt deze diagnose in Nederland bij ongeveer 75 vrouwen gesteld.
Bij wie komt ‘t voor?
Kanker van de vagina kan in principe op alle leeftijden voorkomen, maar komt vooral voor bij vrouwen boven de 50 jaar.
Wat is de oorzaak?
Het is niet precies bekend waardoor vaginakanker wordt veroorzaakt.
Welke symptomen geeft het?
Het komt regelmatig voor dat er nog helemaal geen klachten zijn als de aandoening bij toeval wordt ontdekt tijdens een inwendig onderzoek van de vagina.
Als dat niet het geval is kunnen de volgende klachten voorkomen:
- Bloedverlies uit de vagina, vooral na geslachtsgemeenschap
- Pijn tijdens geslachtsgemeenschap
- Toegenomen afscheiding uit de vagina
- Moeite met plassen of pijn bij plassen (zelden)
- Pijn onder in de buik
Hoe wordt de diagnose gesteld?
De diagnose wordt bevestigd met behulp van een biopsie. Een biopsie is een kleine ingreep waarbij een stukje weefsel uit het gezwel wordt weggenomen. Dit weefsel wordt vervolgens door een patholoog-anatoom onder de microscoop onderzocht. Hierbij zullen kwaadaardige cellen worden gevonden.
Door de patholoog-anatoom kan onderscheid worden gemaakt in verschillende vormen van vaginakanker, afhankelijk van het type cellen waaruit de tumor bestaat. De meest voorkomende vorm wordt plaveiselcelcarcinoom genoemd. Deze vorm wordt aangetroffen bij ongeveer 90% van de vrouwen met kanker van de vagina. Plaveiselcelcarcinomen gaan uit van de cellen die het slijmvlies van de vagina bekleden.
De overige 10% bestaat uit andere typen, waarvan de meeste uitgaan van kliercellen (adenocarcinoom). Daarnaast zijn er nog heel zeldzame vormen, zoals melanoom, kiemceltumoren en sarcomen.
Wat is de behandeling?
De behandeling van vaginakanker is afhankelijk van de uitgebreidheid van het gezwel. Als de tumor beperkt is tot de vagina zal in principe geprobeerd worden om met een operatie het gehele gezwel te verwijderen. Is het gezwel verder uitgebreid, of wordt vermoed dat het verder uitgebreid is, dan zal vaak ook bestraling (radiotherapie) als behandeling worden toegevoegd.
Beloop & prognose
In principe geldt hoe uitgebreider de tumor bij het stellen van de diagnose, des te slechter de prognose.