Wat is strophulus?
Strophulus is een aandoening van de huid die ontstaat door een overgevoeligheidreactie op insectenbeten. Dat kunnen zijn beten of steken van vlooien en muggen, maar bijvoorbeeld ook van teken of bedwantsen.
De medische naam voor deze aandoening is ‘prurigo infantum’ of ‘urticaria papulosa’.
Symptomen strophulus
De volgende klachten en afwijkingen zijn kenmerkend voor deze aandoening:
- Jeukende bultjes op verschillende plekken over het lichaam; de huidafwijkingen komen vaak voor op het gezicht, in de hals, op de borstkas, de buik, de rug, de billen en de bovenbenen;
- De bultjes zijn vaak rood van kleur en ze liggen vaak in groepjes bij elkaar;
- De huidafwijkingen zijn vaak zowel aan de linkerkant als de rechterkant van het lichaam aanwezig;
- Soms liggen de huidafwijkingen in het verlengde van elkaar;
- De bultjes kunnen een blaasje in het midden bevatten;
- De huidafwijkingen kunnen verlittekenen;
- Op de plaats van de huidafwijkingen kan zowel een donkere verkleuring van de huid optreden – dit wordt ‘hyperpigmentatie’ genoemd – of juist een lichtere verkleuring van de huid. Dit laatste wordt ‘hypopigmentatie’ genoemd.
Beloop
De huidafwijkingen kunnen langere tijd aanwezig blijven – soms zelfs jarenlang – en ook later opnieuw opvlammen. Dit laatste kan ook gebeuren zonder dat er sprake is van een insectenbeet.
Hoe vaak komt ‘t voor? Bij wie?
Strophulus komt redelijk vaak voor. Jaarlijks wordt de aandoening bij naar schatting 2.000-3.000 personen vastgesteld. Het merendeel van hen zijn kinderen in de leeftijdsgroep van 2-10 jaar. De aandoening komt in verhouding vaker voor in de zomer en de herfst.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Meestal zal de diagnose worden gesteld op grond van de kenmerkende huidafwijkingen en de klachten (jeuk). Door de jeuk zullen veel patiëntjes gaan krabben. Dit kan op zichzelf weer tot huidafwijkingen leiden, zogenaamde ‘krabeffecten’.
Als het niet lukt om op grond van de klachten en de huidafwijkingen een diagnose te stellen is het eventueel mogelijk een huidbiopsie te nemen. Hierbij wordt een stukje weefsel uit een huidafwijking genomen. Dit wordt vervolgens door een patholoog-anatoom onder de microscoop bekeken. Hierbij zijn kenmerkende afwijkingen zichtbaar, waaronder ophoping van bepaalde ontstekingscellen – ‘eosinofiele granulocyten’ genaamd – rondom bloedvaatjes in de huid.
Behandeling
Er bestaat eigenlijk geen behandeling die speciaal gericht is op deze aandoening. Het blijkt in de praktijk daarom vaak moeilijk om de huidafwijkingen snel en goed te behandelen.
Als de klachten erg hinderlijk zijn of lang aanhouden kan de arts (huisarts of dermatoloog) besluiten om de aandoening met geneesmiddelen te behandelen. Geneesmiddelen die hiervoor in aanmerking komen zijn corticosteroïden en antihistaminica. Corticosteroïden worden als zalf of crème op de plaats van de huidafwijkingen aangebracht. Bij uitgebreide huidafwijkingen wordt het lastig om steeds alle afwijkingen in te smeren. In dat geval kunnen corticsoteroïden ook als tablet worden ingenomen, zodat via het bloed alle delen van de huid bereikt worden. Antihistaminica zijn geneesmiddelen die overgevoeligheidsreacties tegengaan. Ze worden meestal als tablet geslikt.
Synoniemen
strofulus, lichen urticatus, lichen urticaria, urticaria papulosa, Â strophulus infantum, prurigo infantum, prurigo parasitaria, strofulus, strophulus arthropodicus, strophulus pruriginosum, papulaire urticaria
Engelse term
prurigo infantum, strophulus infantum
Verder lezen
M.E.C. van Winden e.a., ‘Een kind met fors jeukende bultjes op de rug’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2016; 19 maart; 160(11): p. 38
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Publicatiedatum:Â 2 mei 2016
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 2 oktober 2016