Ranula

Wat is een ranula?

Een ranula is een speekselkliercyste van de mondbodem. Het is een met speeksel gevulde cyste die onder de tong zit.

slijmcyste onder de tong (ranula)

Als de cyste beperkt blijft tot de mondholte wordt gesproken van een ‘orale ranula’. Dit wordt ook wel ‘mucocele van de mondbodem’ genoemd.

Soms zakt de cyste uit naar de hals. In dat geval wordt gesproken van een ‘cervicale ranula’. Deze laatste vorm wordt ook wel met een Engelse term ‘plunging ranula’ genoemd.

Hoe vaak komt ‘t voor?

In tegenstelling tot de speekselkliercyste van de lip komen ranula’s niet zo heel vaak voor. De diagnose wordt in Nederland jaarlijks zo’n 500 keer gesteld. Ongeveer 10% daarvan betreft een cervicale ranula. Dit wordt ook wel een ‘kikkergezwel’ of ‘kikvorsgezwel’ genoemd, omdat deze lijkt op de zwelling in de hals bij kikkers, de zogenaamde ‘kikkerblaas’.

Bij wie komt ‘t voor?

Ranula’s kunnen bij iedereen voorkomen, zowel bij kinderen als bij volwassenen, en ongeveer even vaak bij vrouwen als bij mannen.

Oorzaak ranula

De oorzaak van het ontstaan van de cyste is een verstopt speekselkliertje in de mondbodem. Dit wordt de ondertongspeekselklier of – met een medische term – glandula sublingualis genoemd. Omdat het speeksel niet kan wegvloeien hoopt het zich op in de speekselklier en/of het omliggende weefsel. Zo ontstaat een cyste. Een cyste is de medische naam voor een met vocht gevulde holte.

Symptomen ranula

De volgende klachten kunnen voorkomen:

In sommige gevallen zal de cyste vanzelf openbarsten. Dan komt een hoeveelheid speeksel in de mond en zal de zwelling grotendeels verdwijnen.

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Een arts kan de diagnose meestal eenvoudig stellen door de zwelling te bekijken en te betasten. Het is meestal een wat blauwpaars doorschemerende zwelling onder de tong die zacht aanvoelt. De zwelling zit bijna altijd links of rechts van het teugeltje van de tong, en bijna nooit precies in het midden. Een heel enkel keertje kan een ranula dubbelzijdig voorkomen.

Behandeling ranula

Soms verdwijnt de cyste vanzelf. Als dat niet gebeurt kan een deel van de wand van de cyste verwijderd worden. Dit gebeurt meestal onder lokale verdoving. Door de cyste open te snijden zal de inhoud afvloeien. Om te voorkomen dat de slijmcyste weer terugkeert wordt meestal de bodem van de cyste vastgehecht op de plek waar de cyste geopend is. Dit wordt ‘marsupialisatie’ genoemd.

Als de cyste na de ingreep weer terugkomt kan besloten worden de gehele ondertongspeekselklier (glandula sublingualis) te verwijderen.

Beloop en prognose

Ranula’s zijn onschuldig. Ze kunnen na behandeling terugkomen.

Synoniemen voor ranula zijn slijmcyste onder de tong, slijmcyste van de mondbodem, speekselkliercyste onder de tong, en speekselkliercyste van de mondbodem.


Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie: 24 januari 2015
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt: 4 juli 2018

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven