Bijgewerkt op 7 oktober 2019
Wat is een prolactinoom?
Een prolactinoom is een gezwel van de hypofyse dat prolactine aanmaakt. Prolactine is een hormoon dat bij zwangere en zogende vrouwen de aanmaak en afgifte van melk door de borsten bevordert. Bij mensen met een prolactinoom is het prolactine gehalte in het bloed verhoogd. Hierdoor kunnen allerlei verschillende klachten ontstaan.
Dit artikel gaat over oorzaak, symptomen, diagnose en behandeling van prolactinoom.
Oorzaak prolactinoom
Er is geen duidelijke oorzaak bekend voor het optreden van een prolactinoom. Dat betekent dat in principe iedereen een prolactinoom kan krijgen.
Symptomen prolactinoom
Sommige klachten – zoals afwijkingen van de menstruatie – zullen het gevolg zijn van de verhoogde uitscheiding van prolactine. Andere klachten – zoals hoofdpijn misselijkheid en afname van het gezichtsvermogen – worden veroorzaakt door het groeiende gezwel. In het beginstadium zijn er vaak helemaal geen klachten.
De volgende klachten kunnen voorkomen:
- stoppen van de menstruatie
- geen zin in seks
- moeite met het krijgen van een erectie
- onregelmatige menstruatie
- melkachtige afscheiding uit de tepel
- grote borsten
- slecht op gang komen van de menstruatie na de bevalling
- uitblijven menstruatie na stoppen met de pil
- niet zwanger raken
- weinig bloedverlies bij de menstruatie
- minder vaak menstrueren
- borstvorming bij jongens of mannen
- hoofdpijn
- minder baardgroei
- uitval van okselhaar
- uitval van schaamhaar
- slecht zien met één oog
- uitval van een deel van het gezichtsveld
- misselijkheid
- draaiduizeligheid
- depressief
- angst
- braken
- borstvorming op jonge leeftijd
- slecht zien met beide ogen
- bloedneus
Prolactinomen kunnen op den duur leiden tot botontkalking (osteoporose).
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Als de arts denkt aan de mogelijkheid van een prolactinoom zal het prolactine gehalte in het bloed worden bepaald. Dit is meestal verhoogd. Vervolgens zal een MRI-scan van het hoofd worden gemaakt om te kijken of er een gezwel van de hypofyse zichtbaar is.
Behandeling prolactinoom
Er zijn verschillende mogelijkheden voor behandeling: geneesmiddelen en operatie. Soms wordt ook bestraling (radiotherapie) toegepast om het gezwel kleiner te maken.
Geneesmiddelen
Geneesmiddelen die dezelfde werking hebben als dopamine worden gebruikt bij de behandeling van prolactinomen. Dopamine remt namelijk de werking van prolactine. Geneesmiddelen die net zo werken als dopamine worden ‘dopamine-agonisten’ genoemd. Voorbeelden zijn bromocriptine en cabergoline.
Operatie
Een operatie zal worden gedaan als (1) de behandeling met geneesmiddelen onvoldoende verlichting van de klachten geeft, of (2) als het gezwel zo groot is geworden dat hierdoor klachten ontstaan.
Engelse term
ICD-10 code
D35.2
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Datum van publicatie:Â 24 november 2015
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt op: 7 oktober 2019