Bijgewerkt op 3 augustus 2021
Wat is een cyste van Nuck?
Een cyste van Nuck is een met vocht gevulde zwelling in de lies. De cyste ontstaat doordat vocht zich ophoopt in het zogenaamde ‘kanaal van Nuck’. Het kanaal van Nuck is een structuur in de lies die normaal gesproken tijdens het eerste levensjaar dichtgaat. Bij sommige vrouwen blijft dit kanaal echter bestaan. Er kan zich dan vocht in ophopen. Zo ontstaat een cyste (= met vocht gevulde zwelling).
De cyste is genoemd naar de Nederlandse anatoom Anton Nuck (1650-1692), die het kanaal van Nuck in 1691 voor het eerst beschreef.
Cysten van Nuck komen niet vaak voor. Er zijn geen exacte gegevens bekend over hoe vaak ze voorkomen, maar de diagnose wordt jaarlijks in Nederland naar schatting slechts enkele tientallen keren gesteld. Dat gebeurt vooral bij jonge meisjes, maar soms komt het voor dat de aandoening bij volwassen vrouwen wordt vastgesteld.
Symptomen cyste van Nuck
De cyste kan de volgende klachten geven:
- Zwelling in de lies
- Soms pijn in de lies
- Soms is de cyste zichtbaar als een zwelling van de schaamlip of een bult op de schaamlip
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Het is soms moeilijk om de diagnose te stellen. Vaak zal een arts eerder aan andere oorzaken van een zwelling in de lies denken, omdat de Nuck-cyste zo zelden voorkomt.
Bij lichamelijk onderzoek wordt een bult in de lies of zwelling in de lies gevonden. Deze loopt vaak door tot de grote schaamlip. De zwelling kan niet worden bewogen, en laat licht door bij doorschijning (diafanoscopie).
Beeldvormend onderzoek met echografie of MRI-scan kan helpen bij het stellen van de diagnose.
In de praktijk komt het regelmatig voor dat de diagnose pas wordt gesteld tijdens een operatie voor een liesbreuk. De zwelling blijkt dan tijdens de operatie niet veroorzaakt te worden door een liesbreuk maar door een Nuck-cyste.
Ten slotte kan onderzoek door een patholoog-anatoom helpen om de cyste van andere oorzaken van zwelling in de lies te onderscheiden.
Behandeling cyste van Nuck
Als een Nuck-cyste klachten geeft kan deze middels een operatie worden verwijderd.
Engelse term
Nuck’s cyst, Nuck’s hydrocele, cyst of the canal of Nuck, hydrocele of the canal of Nuck, female hydrocele
Verder lezen
- RL Hensgens & J-K Breek, ‘Een vrouw met een pijnlijke zwelling in de lies; de cyste van Nuck, een vergeten diagnose’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2016, 19 maart; 160(11): pp 35-37.
- M Schoutteten en B Bravenboer, ‘Een zachte zwelling in de lies‘, gepubliceerd in Medisch Contact van 19 mei 2016; 20: pagina 29.
Synoniemen
Nuck-cyste, Nuck’se cyste, cyste van het kanaal van Nuck, hydrocele van Nuck, hydrocele van het kanaal van Nuck
Gepubliceerd door: Simpto.nl
Publicatiedatum: 1 mei 2016
Auteur: Erwin Douwes
Laatst bijgewerkt: 1 oktober 2016