Clusterhoofdpijn

Bijgewerkt op 3 april 2023

Wat is clusterhoofdpijn?

Clusterhoofdpijn is een aandoening waarbij ernstige aanvallen van hoofdpijn optreden. De hoofdpijn zit vrijwel altijd aan Ã©Ã©n kant van het hoofd, vaak rond het oog.

De term ‘cluster’ geeft aan dat het om groepjes van hoofdpijnaanvallen gaat. Een andere naam die voor deze aandoening wordt gebruikt is ‘neuralgie van Horton’.

Hoe vaak komt ‘t voor?

Clusterhoofdpijn is een vrij zeldzame aandoening. Jaarlijks wordt deze aandoening bij naar schatting 550 mensen in Nederland vastgesteld.

Bij wie komt ‘t voor?

Clusterhoofdpijn komt vooral voor bij mensen in de leeftijdsgroep van 18-50 jaar en ruim twee keer vaker bij mannen dan bij vrouwen.

Wat is de oorzaak?

De oorzaak van deze aandoening ligt in het uitzetten van slagaders in de hals en het hoofd. De uitgezette slagaders drukken tegen zenuwen. Dit veroorzaakt de pijnaanvallen.

Welke symptomen geeft het?

De meest voorkomende symptomen bij clusterhoofdpijn zijn:

  • hoofdpijn – 95%: de hoofdpijn zit vrijwel altijd aan één kant van het hoofd en duurt meestal tussen kwartier en twee uur
  • loopneus – 34%
  • tranend oog – 33%
  • niet stil kunnen zitten – 32%
  • pijn rond het oog – 32%
  • stekende of borende hoofdpijn – 31%
  • tranend oog aan de kant van de hoofdpijn – 30%
  • rood oog – 28%
  • verstopte neus – 27%
  • zelfmoordgedachten – 27%: mensen met clusterhoofdpijn kunnen zo radeloos zijn door de hoofdpijn dat ze overwegen om zelfmoord te plegen;
  • pijn in het gezicht – 25%
  • optreden van een visueel aura voor de aanval – 24%
  • pijn achter het oog – 23%
  • pijn aan de slaap – 23%
  • niet stil kunnen zitten vanwege de pijn – 23%
  • verstopte neus aan de kant van de hoofdpijn – 20%
  • zweten op het voorhoofd – 18%
  • afhangend bovenooglid – 17%
  • zweten in het gezicht – 17%
  • pijn aan het oog – 15%
  • tranend oog – 14%
  • kleine pupil – 13%
  • afhangend bovenooglid – 13%
  • misselijk – 11%
  • overgevoelig voor geluid – 11%
  • overgevoelig voor licht – 10%
  • pijn uitstralend van het hoofd naar de kaak – 10%
  • pijn uitstralend van het hoofd naar de nek – 10%
  • pijn uitstralend van het hoofd naar het oor – 10%
  • gevoelige huid in de hals – 10%
  • gevoelige huid rond het oog – 8%

Hoe wordt de diagnose gesteld?

Er bestaat geen test waarmee de diagnose clusterhoofdpijn kan worden gesteld. De arts zal in eerste instantie af moeten gaan op de klachten waarmee de patiënt zich presenteert. Omdat hoofdpijn ontzettend vaak voorkomt blijkt het in de praktijk voor (huis)artsen lastig om deze zeldzame oorzaak van hoofdpijn snel te herkennen. Vaak wordt de aandoening eerst als ‘migraine‘, ‘trigeminusneuralgie‘ of ‘neusbijholteontsteking‘ gediagnostiseerd en wordt de werkelijke diagnose pas na jaren gesteld.

Beeldvormende onderzoeken, zoals CT-scan of MRI-scan van het hoofd, laten geen afwijkingen zien.

Wat is de behandeling?

Er zijn verschillende producten en geneesmiddelen die bij de behandeling van clusterhoofdpijn kunnen worden gebruikt. Hieronder een overzicht.

  • zuurstof: inhalatie van zuurstof help een aanval te couperen; dat betekent dat bij het begin van de aanval zuurstof helpt om uitbreiding naar een volledige aanval te voorkomen;
  • antimigrainemiddelen, bijv. sumatriptan: dit middel blijkt bij toediening als injectie onder huid een aanval te verlichten;
  • verapamil: dit middel helpt om aanvallen te voorkomen;
  • methysergide: help ook om aanvallen te voorkomen;
  • corticosteroïden: worden soms kortdurend gebruikt om aanvallen te voorkomen totdat een middel als verapamil gaat werken.

Morfine en soortgelijke pijnstillers worden niet gebruikt bij clusterhoofdpijn omdat ze de klachten kunnen verergeren en kunnen leiden tot afhankelijkheid.

Beloop en prognose

Bij ongeveer 85% van de patiënten komt de aandoening in episodes van weken tot maanden. Tijdens die periode heeft patiënt meestal enkele aanvallen per dag. In de periode tussen episodes zijn er geen klachten. Bij de overige 15% komen de aanvallen niet in episodes maar continu.

De aanvallen verdwijnen meestal vanzelf na een aantal jaren. Bij mensen boven de 60 jaar komt clusterhoofdpijn eigenlijk niet of nauwelijks meer voor.

2 gedachten over “Clusterhoofdpijn”

  1. Iemand die ik ken heeft dit soort aanvallen kwam helemaal van de wereld op t werk zei dat ze een aanval heeft gehad en zich zelf een shot morfine heeft gegeven om t tegen te gaan ? Schrijft een dokter morfine en tramadol uit v een patient die kluster aanvallen heb??

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Scroll naar boven