Spironolacton

Wat is spironolacton?

Spironolacton is een geneesmiddel dat wordt gebruikt als plasmiddel (diureticum). Het bevordert het uitplassen van urine. Daarom wordt het gebruikt bij aandoeningen waarbij te veel vocht in het lichaam aanwezig is. Voorbeelden zijn een slecht werkend hart (hartfalen) en hoge bloeddruk.

Spironolacton werd oorspronkelijk onder de merknaam Aldacton op de markt gebracht door het farmaceutische bedrijf Pfizer. Tegenwoordig zijn meerdere merkloze (generieke) versies van het middel beschikbaar.

Spironolacton wordt geleverd als tablet en als drank. Er zijn tabletten met 25 milligram, 50 milligram en 100 milligram spironolacton.

Hoe werkt het?

Spironolacton gaat de werking van het hormoon aldosteron tegen. Het is een zogenaamde aldosteronantagonist. Aldosteron zorgt ervoor dat in de nierbuisjes kalium vanuit het bloed in de urine wordt uitgescheiden. Tegelijkertijd zorgt het ervoor dat natrium wordt vastgehouden in het bloed. Door aldosteron tegen te werken zal juist meer natrium worden uitgescheiden in de urine. Natrium trekt water aan zodat het volume van de urine toeneemt. Dit verklaar de werking van spironolacton als diureticum (plasmiddel).

Behalve dat het aldosteron tegenwerkt heeft spironolacton ook een remmende werking op testosteron (anti-androgene werking).

Bij welke aandoeningen?

Spironolacton wordt gebruikt voor de behandeling van vochtophoping (oedeem) ten gevolge van een slecht werkend hart (hartfalen). Verder wordt spironolacton ook gebruikt bij de behandeling van oedeem en/of ophoping van vocht in de buikholte (ascites) ten gevolge van levercirrose. Ook wordt het middel gebruikt bij de behandeling van hypertensie, en bij mensen met het nefrotisch syndroom. Ten slotte kan spironolacton worden gebruikt bij behandeling van primair hyperaldosteronisme.

Welke bijwerkingen geeft het?

Net als andere geneesmiddelen kan ook dit middel bijwerkingen geven. De volgende bijwerkingen kunnen optreden:

• slaperigheid
• hoofdpijn
• diarree
• onregelmatige menstruatie
• borstvorming bij jongens of mannen
• moeite met het krijgen van een erectie
• pijn in de borst / pijn in de borsten
• misselijkheid
• duizeligheid
• geen zin in seks (verminderd libido)
• stoppen van de menstruatie
• weinig bloedverlies bij de menstruatie
• spierkrampen
• veel zweten
• afscheiding uit de vagina
• snor- en of baardgroei
• bloedverlies uit de vagina
• lage stem
• overmatige haargroei
• tintelend of prikkelend gevoel in handen en/of voeten
• verward
• koorts
• lusteloosheid
• minder kracht
• keelpijn of geïrriteerde keel
• huiduitslag
• koude rillingen
• verlamming van de ledematen (door verhoging van het kalium gehalte in het bloed)

Welke contra-indicaties zijn er?

Spironolacton mag niet worden gebruikt bij de behandeling van mensen met zeer slecht werkende nieren.

Omdat het middel de uitscheiding van natrium vanuit het bloed naar de urine bevordert zal het natrium gehalte van het bloed afnemen. Daarom mag het niet worden gebruikt door mensen die al een lage natriumspiegel in het bloed hebben.

De kalium spiegel van het bloed gaat juist omhoog bij gebruik van spironolacton. Daarom mag het middel niet worden gebruikt door mensen die al een verhoogde kalium spiegel in het bloed hebben. Dat geldt voor een kaliumspiegel die hoger is dan 5 mmol/liter.

Gebruik tijdens zwangerschap

Bij zwangere vrouwen die geneesmiddelen gebruiken bestaat het risico dat de geneesmiddelen de placenta passeren. Als dat gebeurt komt het geneesmiddel in het bloed van het ongeboren kind terecht. Op die manier kan het de normale ontwikkeling van het ongeboren kind verstoren. Als dat het geval is wordt gesproken van ‘teratogeniteit’ van het geneesmiddel.

Spironolacton passeert inderdaad de placenta. Of dat tot afwijkingen bij het ongeboren kind zal leiden is niet goed bekend. Op grond van de anti-androgene effecten van het middel kan echter verwacht worden dat er afwijkingen kunnen ontstaan bij de ontwikkeling van de geslachtsorganen bij mannelijke foetussen. Om dit reden wordt het gebruik tijdens zwangerschap ontraden.

Gebruik tijdens het geven van borstvoeding

Als vrouwen die borstvoeding geven geneesmiddelen gebruiken bestaat de kans dat het geneesmiddel wordt uitgescheiden in de moedermelk. Als dat het geval is kan het kind dat borstvoeding krijgt daar bijwerkingen van ondervinden.

Bij vrouwen die borstvoeding geven en spironolacton gebruiken worden kleine hoeveelheden van (metabolieten van) het middel uitgescheiden in de moedermelk. Daarom wordt aanbevolen aan artsen om hiermee rekening te houden bij het bepalen van de juiste dosering van het middel.

Verder lezen / Referenties

Voor aanvullende informatie verwijzen wij naar de bijsluiter van dit product.

---

---

Niet gevonden wat je zocht?

Heb je hier niet gevonden wat je zocht dan kun je hieronder een reactie plaatsen. Andere lezers kunnen daar dan op reageren. Zo kunnen bijvoorbeeld gebruikers van spironolacton (Aldacton) vragen stellen, ervaringen delen of bijwerkingen melden. Ook als je zelf geen gebruiker bent maar meer over dit middel wilt weten kun je een reactie plaatsen. Zo kan een uitgebreide online discussie ontstaan. Kijk bijvoorbeeld eens op de webpagina over simvastatine. Om spam tegen te gaan worden reacties niet automatisch geplaatst. Het kan een aantal uren duren voordat de reactie op de website verschijnt.